Hieronder komt DV een reeks preken over het boek Jeremia. Preken die onze tijd in het licht van het Woord van God willen zetten. Jeremia maakte een tijd mee waarin de meeste met hun hart van de HERE waren afgevallen. Hoe houd je het vol in zo'n tijd en samenleving als kind van God. Het boek Jeremia is heel actueel in onze na-christelijke tijd.
ORDE VAN DIENST
Votum
VredeZegengroet
Gez 118
Lezing van Gods wet
Psalm 12:4,5
Schriftlezing: Jeremia 1
Gebed
Psalm 95
Tekst: Jeremia 1:1-10
Verkondiging van het evangelie
Psalm 119:40,41
Dankgebed
Collecte
Gez 168
Zegen
Geliefde gemeente van onze Here Jezus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Je leest in je Bijbel. Dat doe ik elke dag ook voor mezelf. Daarbij lees ik de Bijbel van Genesis tot Openbaring en dan begin ik weer opnieuw. In de tijd van onze vakantie en het studieverlof was ik met mijn persoonlijk Bijbellezen toe aan het boek Jeremia. Ik begon dit boek te lezen en het was of er bliksemschichten vanuit de Bijbel kwamen. De woorden in dit boek lichten zo op en zetten mijn leven, het leven op deze wereld en ook het leven in de kerk in zo’n helder ontdekkend licht.
Soms zo ontdekkend dat ik er bang van werd. Zoals je dat bij Jeremia zelf ook ziet. Ik kon en kan er niet onderuit om juist vanuit het boek Jeremia de komende tijd het Woord van God te verkondigen. Een boek, een boodschap die zo bij onze tijd past, die zo onze levens in het licht zet om zo de weg naar Christus als het licht te vinden. Zo ontdekkend.
Juist als je dat ontdekkende dat je ook tot diepe schaamte kan brengen ziet, zie je ook hoe bemoedigend is wat we in dit boek, in dit deel van Gods Woord lezen. Juist in een tijd waarin we als christenen al meer een minderheid worden. Juist in een tijd waarin je al meer vreemd bent als je de Bijbel als het Woord van God beslissend voor je leven laat zijn. De tijd dat in de samenleving veel normen vanuit de Bijbel gewoon waren en waarin ook de regeringsleiders onbekommerd over God en de Bijbel spraken is voorbij. Iemand bracht dit zo onder woorden: “Onze voorouders van ongeveer 100 jaar geleden kenden maar 2 werelden. De ene wereld heel lang geleden die niet christelijk was en de wereld van nu die een christelijke wereld is. Wij kennen drie werelden. De onchristelijke wereld, de christelijke wereld en de wereld van nu die niet meer christelijk is en dat ook niet wil zijn.”
We leven in ons land in een na-christelijke (post-christelijk) wereld. Een omgeving waarin mensen zich ook afzetten tegen die vroegere christelijke samenleving. Daarna moeten we in ieder geval niet terug, hoor je mensen zeggen en denken. Toch zijn er nog christenen. Zijn er zelfs nog christenen die de Bijbel als het Woord van God 100% serieus nemen. Hoe hou je het vol, hoe hou je moed als gelovige en als kerk van Christus in deze tijd? Dat is een vraag die we hoop ik steeds weer meenemen in de preken vanuit het boek Jeremia. Dat kan ook heel goed want de situatie waarin Jeremia leeft, heeft op een bepaald punt heel veel overeenkomst met onze tijd. Jeremia wordt geroepen om als profeet, als spreekbuis van de HERE aan het werk te gaan in een tijd dat een groot deel van het volk dat echte levende geloof in de HERE alleen achter zich gelaten heeft. Jeremia roept het volk terug naar dat leven volgens dat oude Woord van God. Steeds maar weer. Voor velen is dit echt ouderwets gepraat wat niet meer bij de moderne tijd van toen paste. Dat is geweest. We zijn moderne mensen en zijn vooruit gegaan en gaan niet meer terug naar dat oude. Hoe hou je het in zo’n tijd vol als kind van God. We zien aan Jeremia dat dat niet altijd meevalt. De Joodse rabbijnen noemen de profeet Jeremia niet voor niets: de huilende profeet. We zien bij Jeremia wat het je als gelovige kan doen. We zien hier ook hoe de HERE dan altijd weer moed geeft en hoe we in zo’n tijd toch verder kunnen.
Ik verkondig jullie het evangelie van Jezus Christus onder het volgende thema:
DE HERE STUURT JEREMIA ALS ZIJN PROFEET
1. De HERE roept hem
2. Om Zijn Woord te laten horen
1. De HERE roept hem
Jeremia is nog een jonge man. Waarschijnlijk is hij rond 20 jaar. Hij woont dicht bij Jeruzalem. In het dorpje Anatot. Dat is een dorp waar vooral priesterlijke families wonen. Een dorp waar dus vooral mensen wonen die veel met de tempel en met de directe dienst aan de HERE te maken hebben. Dat zal ook zeker het leven in dit dorp beïnvloeden. Er zal veel over de tempel en over de Bijbel gesproken worden. Vooral in de tijd dat Jeremia in dit dorp opgroeit. Het zijn namelijk bijzondere jaren. Er is een nieuwe koning gekomen. Koning Josia. Zijn opa was Manasse. Zijn vader was Amon die in de lijn van zijn vader regeerde. Manasse was de koning die zelfs de tempel in Jeruzalem had laten sluiten en er zelfs een altaar voor een andere god in had laten zetten om die god te eren. Dat moet zeker onder de priesters en hun familie veel stof tot gesprek gegeven hebben. Dan komt Josia en deze zoon van een goddeloze koning hij wil weer helemaal terug naar het echte dienen van de HERE! Dat was weer een groet verandering voor de priesters van de HERE. Dat was weer een grote verandering voor de inwoners van het dorpje Anatot.
Jeremia heeft in zijn jonge jaren heel wat meegemaakt. Zeker voor de inwoners van het dorpje Anatot waar het roerige tijden.
Nu de jonge Josia 13 jaar koning is en druk bezig is met zijn reformatiewerk, komt de HERE met een bijzondere boodschap tot de nog jonge Jeremia. Het is ook een tijd waarin het politiek spannend is voor het volk van God. Een tijd waarin ze steeds weer op een of andere manier bedreigd worden door Babylonie in het oosten, Assyrie in het noord of Egypte in het zuiden. De inwoners van Juda beseffen ook heel goed wat dat kan betekenen. Want het grootste deel van het volk Israel, de 10 stammen wonen niet meer Israel. Zijn zijn voor het grootste deel gedwongen naar een ander land verhuist. Ze zijn in ballingschap.
In deze spannende tijd in de kerk en voor het land en volk zelf, komt de HERE op een bijzondere manier naar Jeremia. In deze spannende tijd zegt de HERE tegen de jonge Jeremia dat hij in het bijzonder Gods boodschapper onder het volk van God moet zijn. Hij wordt door de HERE tot een bijzondere dienst op deze wereld geroepen.
Let erop dat het hier gaat om de HERE die roept. Dat wordt heel sterk benadrukt in onze tekst. Kijk maar: “De HEER richtte zich tot mij: ‘Voordat Ik je vormde in de moederschoot, had Ik je al uitgekozen, voordat je de moederschoot verliet, had Ik je al aan mij gewijd, je een profeet voor alle volken gemaakt.’” Vs 4,5
Dat deze jonge man in deze tijd profeet moet worden, was al in Gods plan opgenomen. Dat was maar niet een of andere opwelling bij God. Zo is de HERE ook helemaal niet. De HERE die in Zijn wijsheid de hele geschiedenis overziet, had juist deze Jeremia uitgekozen om in deze jaren tot het volk van Juda ook in ballingschap gaat Zijn spreekbuis te zijn.
Juist in dat roepen van de HERE ligt de kracht. We zien zo dat jeremia nog protesteert en het er moeilijk mee heeft. Toch zullen we in het vervolg van dit boek zien dat Jeremia dit alleen kan doen en kan volhouden omdat de HERE hem geroepen heeft! Omdat de HERE als de enige God beloofd heeft dat Hij met Jeremia zal zijn. Hij zal voor hem zorgen ook als mensen er niet van houden wat hij namens God moet zeggen.
Hierin zien wij ook iets dat voor ons vandaag heel belangrijk en als we goed opletten ook heel bemoedigend is. Dat geldt in het bijzonder wanneer de HERE je roept om als man ambtsdrager in Christus kerk te zijn. Of als de HERE je roept om als zendeling, evangelist het evangelie in deze wereld uit te dragen. Toch reikt dit ook verder. Dit heeft ook alles met jou te maken. Met ieder van ons! Dat is waar ik vanmorgen de nadruk op wil leggen.
Het bijzondere van onze tijd is namelijk dat wij allemaal op een manier door de HERE geroepen worden om Zijn profeet te zijn. Dat doet niets af van het bijzondere en het bijzondere gezag en de bijzondere taak van de ambtsdragers. Want wat is er gebeurd?
De Here Jezus heeft als de Verlosser die de HERE beloofd heeft Zijn werk gedaan. Hij heeft tot in de dood geleden voor de zonden, de welverdiende straf die ook de gelovigen verdiend hebben. Hij is uit de dood opgestaan als teken dat niet de dood maar het leven overwint, dat niet de duivel maar de enige leven God overwint, dat niet de veroordeling maar Gods liefde en genade overwint. Wat hebben mensen die Christus niet kennen, die niet met Hem leven Hem nodig! Want zonder het leven met Christus is er geen redding van dood en oordeel. Wat heeft een wereld verloren in schuld Christus nodig, het geloof in Hem nodig.
Wanneer de Here Jezus opgestaan is en de tijd van Zijn hemelvaart heel dichtbij is dan geeft Hij Zijn leerlingen en daarmee ons als gemeente de volgende opdracht: “‘Mij is alle macht gegeven in de hemel en op de aarde. Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb. En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.’ Matt 28:18-20
We krijgen de opdracht om op deze wereld andere mensen te laten zien en horen dat ze bij Christus moeten zijn om gered te worden. Dat ze bij Christus moeten zijn om echt te leven. Dat het zo belangrijk is om echt te leven zoals Koning Christus dat wil.
Ja, maar dat kan ik niet! Jeremia vindt zich daar veel te jong voor. Mozes was niet meer jong maar vond dat hij niet goed genoeg kon praten. Jij hebt ook vast wel iets waardoor je zegt: “maar HERE dat kan ik niet hoor”. Dat moet U aan een ander vragen. Zeker in onze tijd vinden velen van ons het moeilijk.
In een tijd dat het niet gewoon is om te geloven. In een tijd waarin als je echt gelooft en uitdraagt wat de HERE in de Bijbel zegt je door een deel van de mensen als gevaarlijk gezien wordt. Of mensen zeggen: Geloof je echt nog wat er in de Bijbel staat? Nee, toch zo dom ben je toch niet. Als je tegen mensen zegt dat ze de Here Jezus nodig hebben om van hun schuld verlost te worden, is de kans groot dat mensen zeggen: Wat voor schuld dan? Jij wilt toch niet zeggen dat ik een slecht mens ben?! De kans is groot dat je met veel tegenstand en onbegrip te maken krijgt. Ik kan dat echt niet!
Dat is ook zo. Die kracht, die geloofsmoed heb je niet in en uit jezelf. Maar hoe kan het dan dat Jezus Christus ons wel die opdracht geeft. Om in ons gewone leven echt als kind van God te leven en dat in ons leven te laten zien en te laten horen. Hoe kan Christus dat nu van ons vragen in een omgeving waar velen niet geloven?
Dan komen we bij wat de Here Jezus gedaan heeft toe Hij naar de hemel is gegaan. 10 dagen daarna is het Pinksterfeest. Dan is het Christus die vanuit de hemel de Heilige Geest over heel Zijn kerk uitgiet. Hij geeft dan de Geest om elke gelovige, elk lid van die kerk die in levend geloof leeft te geven dat je op je eigen plaats profeet van de HERE kunt zijn. Petrus zegt door de Geest op de Pinksterdag dat dit wat al in het Oude Testament beloofd was, gebeurt: “Aan het einde der tijden, zegt God, zal ik over alle mensen mijn geest uitgieten. Dan zullen jullie zonen en dochters profeteren, jongeren zullen visioenen zien en oude mensen droomgezichten. Ja, over al mijn dienaren en dienaressen zal ik in die tijd mijn geest uitgieten, zodat ze zullen profeteren.” Hand 2:17,18
Christus geeft aan jou in het geloof Zijn Geest om in je eigen omstandigheden getuige van Christus in deze wereld te zijn. Dat betekent niet dat je allemaal moet preken maar wel dat je openlijk als kind van God leeft en spreekt. Dat in je hart er het verlangen is dat mensen om je heen die Christus niet kennen Hem gaan kennen en met Hem gaan leven. Dat als mensen zien dat je op zondag naar de kerk gaat en vragen waarom je dat doet dat je dan vol liefde over Christus als de enige Verlosser en over de HERE als de enige God spreekt. Dat je de dienst aan Christus bij mensen om je heen aanbeveelt. Dat je in gesprekken met de mensen om je heen ook aangeeft waarom je bepaalde dingen doet of denkt en dat dat alles met Christus als de Heer van je leven te maken heeft. Dat je laat zien hoe graag de HERE ziet dat ook zij Christus volgens Zijn Woord gaan volgen en goed dat voor hen is.
Dat kan ik niet, dat durf ik niet. De HERE zegt nu tegen je als je Mij vraagt om de kracht van de Geest dan geef Ik je wat je hiervoor nodig hebt. Zoals Christus ons o.a. deze dingen beloofd heeft.:
“Wanneer de pleitbezorger komt die ik van de Vader naar jullie zal zenden, de Geest van de waarheid die van de Vader komt, zal die over mij getuigen. Ook jullie moeten mijn getuigen zijn, want jullie zijn vanaf het begin bij mij geweest.” Joh 15:26,27
“ Wanneer ze je uitleveren, vraag je dan niet bezorgd af hoe je moet spreken of wat je moet zeggen. Want wat je moet zeggen, zal je op dat moment worden ingegeven. Jullie zijn het immers niet zelf die dan spreken, het is de Geest van jullie Vader die in jullie spreekt.” Matt 10:19,20
Dit geldt ook voor ons in een post-christelijke tijd en samenleving. Ook tegen ons zegt de Here Jezus tot onze bemoediging: “En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.’ Matt 28:20
Wat is dan de boodschap die gebracht moet worden? We letten daarop in de tweede plaats.
2. Om Zijn Woord te laten horen
De HERE die alles overziet. De HERE die de enige God is en de schepping volgens Zijn plan naar de voltooiing leidt die is het die Jeremia in de omstandigheden van dat moment als Profeet bestemd heeft.
Jeremia wil bedanken voor dit ambt. Dan komt Jeremia er achter dat als God je aanwijst je niet zomaar kunt bedanken. Dan kun je niet zeggen dat je het niet kunt. Als de HERE je aanwijst en roept dan is Hij het die in een leven dichtbij Hem, een biddend leven geeft wat je nodig hebt. De HERE laat dat Jeremia zelfs voelen! De HERE raakt zelfs de mond van Jeremia aan om dit te laten voelen. Die mond van jou Jeremia wil Ik gebruiken! Hoe jong je ook bent. Ik zorg dat deze mond de juiste woorden en de juiste boodschap spreekt. Je kunt hier ook denken aan het Heilig Avondmaal als het om ons leven hier en nu gaat. De HERE laat je voelen en proeven hoe echt Hij er is. De Here Jezus laat zien en voelen dat Hij echt gestorven is om Gods oordeel tegen jouw zonden te dragen. De Heilige Geest laat je dan voelen en proeven dat Hij echt in je wil wonen en je echt de woorden in de mond wil leggen om op deze wereld getuige van Christus te zijn. Als de HERE dat laat voelen, heb je dan nog het lef om voor je taak weg te lopen. Dat is nergens voor nodig want de HERE wil ook op dit punt het stuur in je leven overnemen. Je echt veranderen. De HERE zegt tegen jou: Ik met jou!!!!
Wat is de boodschap die Jeremia moet brengen? Is dat een boodschap waarbij hij een eigen inbreng heeft? Is het een boodschap die hij wat kan aanpassen aan de omstandigheden. Die hij wat kan veranderen omdat hij kan verwachten dat een deel van de hoorders die boodschap niet zal pruimen. Dat het zelfs zo zal zijn dat hij door die boodschap zelf problemen gaat krijgen.
De HERE maakt duidelijk dat Jeremia als profeet alleen Zijn spreekbuis mag zijn. Hij moet 100% de woorden van de HERE als zijn Zender brengen. Dat is ook het kenmerk van een echte profeet! Dat horen we als de HERE tegen Mozes en Zijn volk zegt dat er profeten zullen komen en wat echte profeten zullen zijn. Dan zegt de HERE o.a. dit: “Ik zal in hun midden profeten laten opstaan zoals jij. Ik zal hun Mijn woorden ingeven, en zij zullen het volk alles overbrengen wat Ik hun opdraag.’ Deut 18:18
Dat is ook wat de Here Jezus als de grote Profeet tijdens Zijn leven op aarde doet. Al kost deze trouwe profetendienst Hem de dood! Al verlaten velen Hem en zien Hem als een tegenstander omdat Hij trouw de woorden van Zijn Vader uitspreekt en ze uitleeft. De HERE Jezus past de boodschap van de hemelse Vader niet aan en laat zien en horen dat het nodig is om met berouw over je zonden je leven bij Hem te zoeken. Dat is de enige weg naar de echte redding. Leven in liefde voor Christus, leven in gehoorzaamheid aan de HERE is de enige weg uit de verlorenheid naar het behoud. Het is een boodschap die in de tijd van Jeremia verzet en tegenstand en zelfs haat opriep. Zo was het ook in de tijd dat de Here Jezus op aarde was. Zo is het ongelukkig ook in onze tijd vaak. Mensen voelen zich in het beklaagdenbankje, in de bank van de beschuldigden gezet en dat willen ze niet. Mensen willen hun eigen leven leiden en hun eigen zoektocht leiden en ronddwalen waar ze zelf willen. Dan is die boodschap om Christus alleen te volgen en bij Hem echte antwoorden te vinden die zeker zijn niet populair. Toch is het de enige goede boodschap, de enige boodschap die laat zien hoe het echt is, de enige boodschap die je de weg wijst naar een echt gered leven.
Het is dan ook die boodschap, het is dan ook het Woord van God dat de Heilige Geest ons in de Bijbel gegeven heeft dat we in deze wereld hebben uit te dragen. Het is deze boodschap die de ambtsdragers en in het bijzonder de dienaren van het Woord hebben uit te dragen. Niet ons eigen Woord, niet onze eigen ideeën maar dat ene Woord van onze Zender. Het is nodig dat we ons helemaal door dat Woord laten leiden en dat uit onze mond komt. Dan gaat het niet om jou en mij maar om Christus. Dan kan bijvoorbeeld een preek nooit een preek zijn waarin we niet op Christus als de enige redder gewezen worden!
Jeremia was in de wereld maar een onbelangrijke jonge man. Hij had geen macht. Hij had reden om bang te zijn als hij Gods boodschap moest brengen. Toch sprak hij als hij trouw aan de HERE was het machtigste Woord dat er is. Volgens dat Woord, omdat het het Woord van de enige God is, zullen zelfs wereldmachten afgebroken worden, zullen nieuwe wereldmachten ontstaan. Het Woord van God heeft zeggingskracht voor de hele wereld. Dat machtige Woord dat uitrukt en verwoest, dat vernietigt en afbreekt maar dat ook opbouwt en plant mag Jeremia spreken. Dat is bij alle ellende die dat brengt een voorrecht.
Laten ook wij in deze wereld echte profeten zijn! Laten wij als ambtsdragers in de bijzondere taak die de HERE ons gegeven heeft niet anders willen en doen dan de boodschap van de Christus brengen en uitdragen. Laten we aan die boodschap van zonde en genade, van Christus als de enige Koning en Redder allemaal gehoor geven.
Wie zo in liefde voor de HERE leeft en werkt, kan met veel tegenstand en verdriet te maken krijgen. Die kan op een bepaald moment heel bang zijn maar je mag weten wat we in vers 19 lezen: “Ze zullen je bestrijden, maar niet verslaan, want ik zal je terzijde staan en je redden – spreekt de HEER.’”
De HERE zegt om jou en mij te bemoedigen in de wereld van vandaag: “Ik met jou!!!!”
AMEN
ORDE VAN DIENST
Votum
Vrede/Zegengroet
Gez 171:1,2
Lezing van Gods wet Deuteronomium 5
Schuldbelijdenis en genadeverkondiging
Psalm 27:3,4
Schriftlezing: Jeremia 2-3:5
Gebed
Psalm 106 :1-4
Tekst: Jeremia 3:1-5
Verkondiging van het evangelie
Psalm 31:13,14
Dankgebed
Collecte
Gez 156
Zegen
Gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Zijn of schijn? Ben je echt? Of zoals het in onze tijd vaak gezegd wordt: Ben je authentiek? Ben je ook echt wat je zegt? Komt het echt uit je hart? We willen het zien en voelen dat iemand echt is.
Daarin zit veel goeds. Het is goed om een afkeer, een hekel aan schijn te hebben. Om er een hekel aan te hebben dat iemand iets doet vanwege de omstandigheden maar het niet echt meent. Toch zie je altijd weer dat we er als mensen moeite mee hebben om echt te zijn. Om in je hele leven echt te zijn. Er zijn ook momenten dat we ons rot ergeren aan mensen die echt zijn. Juist omdat ze zo consequent zijn, omdat ze uit hun hart aan iets vasthouden en uitdragen waar wij niet van houden.
Maar laten we nu eens naar onszelf gaan. Juist als gelovigen. Juist als mensen die zichzelf christen noemen. Zoals het volk van Juda en al de stammen van Israel zich in de tijd van Jeremia volk van God noemden. Zij waren volgens hun zelf kinderen van God. Ze gingen naar de tempel, ze deden veel dingen weer zoals dat in de Bijbel stond. Onder leiding van koning Josia was er een reformatie aan de gang. Weer terug naar de tempel en terug naar de HERE. Weer volk van God zijn. Naar vandaag toe: we gaan naar de kerk, we noemen onszelf christenen, kinderen van de HERE. We lezen in de Bijbel.
De vraag die nu op tafel komt is deze: is dat een zaak van je hart? Is leven met de HERE een daad van liefde in jouw leven. iS Christus die Zijn leven gaf onder Gods oordeel aan het kruis voor jou de Persoon die boven alles uitgaat? Zijn de woorden van God in jouw leven werkelijk in alles het licht op jou pad? Is christen zijn in jouw leven echt de zaak van je hart of is het dat niet. Of is het iets dat er wel bij hoort en dat er ook uiterlijk op meerdere momenten is maar dat niet jouw leven, jouw hart vult en regeert. Dan heb ik het niet over een gevoel dat je voor even raakt als je een bepaald lied zingt of iets hoort maar over je leven alle 168 uren van de week. Ben je christen of is er veel uiterlijk dat toch niet echt door de constante liefdeshartslag voor de HERE gedragen wordt? Dat zijn de vragen waar het in Jeremia 2 en het begin van Jeremia 3 over gaat. Dan is de HERE heel kritisch om juist Zijn volk naar hem te trekken. Laten we ons stellen in het licht van Gods liefde als ik jullie het evangelie van Jezus Christus onder het volgende thema verkondig:
KAN JUDA WEER MET DE HERE HERTROUWEN?
1. Waarom de breuk kwam.
2. Waarom de breuk nog niet geheeld is
1. Waarom de breuk kwam
De HERE stelt een heel ontdekkende vraag in het eerste vers van onze tekst: “Als een man van zijn vrouw scheidt en zij bij hem weggaat en de vrouw van een ander wordt, kan hij haar dan terugnemen? Wordt er dan geen smet op het land geworpen? Maar jij hebt met talloze minnaars overspel gepleegd, en je wilt toch weer bij me terugkeren? – spreekt de HEER.”
Deze vraag is zo ontdekkend omdat de HERE zelf in Deuteronomium 24 voor Zijn volk bepaald had dat het niet mogelijk was na een scheiding weer met dezelfde man of vrouw te trouwen. Van het huwelijk dat in Gods ogen heilig is mocht geen spelletje gemaakt worden. Niet een of andere knipperlichtrelatie die je naar eigen gevoel kunt verbreken en weer beginnen. De HERE wil ook op het terrein van relaties en seksualiteit trouw zien. Dat is goed in Zijn ogen en goed voor ons leven.
De mensen in Juda zeggen nu dat ze naar de HERE terug willen. Dat ze daar ook mee bezig zijn. Denk aan de reformatie onder koning Josia. De HERE stelt nu de vraag of dat wel zo makkelijk gaat. In feite heeft er van de kant van Israel en Juda een echtscheiding plaatsgevonden. Kun je dan nu zomaar terug naar de HERE?
Hoe is het eigenlijk zover gekomen en is die kritische houding van de HERE terecht? Laten we eens samen kijken met onze Bijbel open.
Je zou hoofdstuk 2 kunnen vergelijken met een soort fotoboek. Het begint als het ware met het trouwalbum. Hoe was het in het begin tussen de HERE en het volk Israel?
Het was goed! De tijd dat de HERE Zijn volk uit de mishandeling door Egypte haalde. De tijd daarna in de woestijn. Die 40 jaren waren goede jaren. Natuurlijk waren daar van de kant van het volk ook kleingeloof en ongeloof. De 40 jaar in de woestijn waren zelfs het gevolg van te weinig vertrouwen op de HERE. Maar toch was er steeds weer de terugkeer naar de HERE als de bruidegom. Israel wilde de bruid van de HERE zijn! Zoals de kerk vandaag ook de bruid van Christus is! Wie in de tijd van de woestijn aan Israel kwam die werd door de HERE als de bruidegom die van Zijn vrouw houdt, weggejaagd. De HERE zorgde ervoor dat Zijn volk zich veilig en geborgen kon voelen. Hij zorgde volgens Zijn belofte. Hij bracht het volk het beloofde land binnen. Het land als een prachtig bruidscadeau. Hij liet zien hoe groot Zijn zorg in liefde voor Zijn volk was. Hij zorgde ervoor dat de sterke stad Jericho zonder een aanval op de muren ingenomen kon worden. Hij liet die sterke muren als een kaartenhuis in elkaar storten. De HERE gaf Zijn volk alles wat ze nodig hadden. Zijn liefde zo groot, zo intiem, zo goed. Zoals wij die liefde van God kennen uit het offer van liefde alleen dat de Here Jezus, God en mens, bracht voor wie tot Hem vlucht met Zijn leven. Voor het volk waarvan we in art 27 van de NGB belijden: “dat zijn de ware gelovigen, die al hun heil verwachten van Jezus Christus, gewassen zijn door Zijn bloed, geheiligd en verzegeld door de Heilige Geest.”
De HERE heeft echt Zijn hart aan Zijn volk gegeven. Onverdiend en echt voor 100% uit genade. Dan voel je hoe het hart van God geraakt is als Hij ziet hoe Zijn volk niet meer echt voor Hem leeft. Dan bloed je hart als de HERE in 2:5 zegt: “Welk onrecht heb Ik jullie gedaan dat ze Mij hebben verlaten, dat ze achter nietige goden aan liepen en zelf nietswaardig werden.”
De HERE die alles gegeven heeft moet klagen over Zijn volk. Waar heeft Hij hun gedrag nu aan te danken?
Wanneer je dat leest gaan je gedachten als het ware vanzelf ook naar ons land en volk. Hoe groot is de afval van de HERE in ons land in de afgelopen eeuwen ook niet geweest. De HERE kan ook ons volk en ook ons als we bezig zijn los van de HERE te raken vragen: “Waar heb Ik dat aan verdiend?”
Als ik dan verder lees in Jeremia 2 zie ik dat de HERE bewijzen geeft van de echtscheiding tussen hem en Zijn volk die plaatsgevonden heeft door het overspel van Zijn volk. Als ik dan vers 8 lees gaan de rillingen me over mij lijf.
Je ziet daar hoe de leiders in de kerk op een bepaald moment reageren en bezig zijn:
Priesters zeggen: “Waar is de HERE?”.
De mensen die hoeders, herders in de kerk zijn kennen de HERE niet.
Bepaalde leiders komen tegen God in opstand
Mensen die profeten heten zeggen in de kerk dat het ook niet zo erg is om naast de HERE je leven ook ergens anders te zoeken.
Weet je wat ik het ergste vind als ik dit lees? Dat je dit beeld in de geschiedenis van de kerk in ons land en ook vandaag nog herkent.
Je ziet kerkelijke leiders die zeggen dat je best tegen God kunt opstaan, dat je best heel kritisch tegen Hem kunt zijn. Je hoort mensen die leiding geven in het kerkelijke leven zeggen dat ze ook niet snappen wat God allemaal doet en ze het best kunnen begrijpen dat mensen die zien wat er in deze wereld gebeurt hun geloof verliezen.
Natuurlijk kan ik tegen een van jullie zeggen dat ik begrijp dat je je ellende soms naar de HERE uitschreeuwt, dat je roept: HERE waar bent U. Maar dan altijd weer om je toe te vertrouwen aan die ene God, aan de Vader van onze Here Jezus Christus. Altijd weer om te laten zien dat je nooit beter dan bij Hem kunt zijn en dat de ellende die ons leven teistert niet de schuld van de HERE is maar van ons. De HERE bijvoorbeeld in het boek Openbaring laat zien dat tot Zijn terugkeer heel veel ellende ook Gods kinderen zal treffen maar dat Christus er voor zorgt dat die ellende het niet wint maar Hij de geschiedenis brengt naar de eeuwige blijdschap en verlossing. Wie als leiders in de kerk meetwijfelen en kritisch naar de HERE zijn werken mee aan de afval van Gods volk.
Dan ken je de HERE niet. Als leiders in de kerk zeggen dat de Bijbel eigenlijk geen goed boek is om te bepalen of God bestaat, wijzen ze de verkeerde weg. Als mensen die in de naam van Christus optreden doen alsof dingen die de Heilige Geest in de Bijbel zonde noemt niet zo erg zijn. Dat het logisch is dat bijvoorbeeld jongelui zo leven en dat je dat geen zonde moet noemen omdat je ze dan uit de kerk zou jagen. Dan staat mijn verstand stil en moet ik denken aan wat de HERE zelf in Jesaja 5 zegt: “
Wee degenen die het kwade goed noemen
en het goede kwaad,
die het licht tot duisternis maken
en het duister tot licht,
die van zoet bitter maken
en van bitter zoet.
Wee degenen die wijs zijn in eigen ogen,
die naar eigen oordeel verstandig zijn.
Wee degenen die helden zijn in het drinken,
die dapper zijn als er wijn wordt geschonken,
die voor een geschenk de schuldige gelijk geven
en de rechtvaardige beroven van zijn recht.” Vs 20-23
Ik kan nog verder gaan. Maar het zal duidelijk zijn wat de reden is van de scheiding, de echtscheiding tussen de HERE en Zijn volk. Dat is dat het volk haar eigen gang gaat. Dat Gods volk die Zijn liefde zo intens heeft gekregen toch blijft doen wat de HERE zonde noemt. Dat het volk dat blijft doen en dan allerlei menselijke redenen bedenkt om dat te doen. Alle andere mensen bijvoorbeeld eren andere goden, vertrouwen ook op allerlei menselijke meningen en dingen. Dan is het toch logisch dat wij dat ook doen. De HERE maakt duidelijk dat wie zo leeft en blijft leven zich van Hem afscheidt. Van Hem scheidt als de bruidegom en in overspel leeft.
Er is bij het volk in Jeremia’s tijd enig besef dat het niet goed gaat. Ze willen nu terug naar de HERE. Het lijkt er uiterlijk ook op dat dit weer gebeurt onder leiding van koning Josia. Mensen komen weer in de tempel, in de tempel gaat het weer zoals de HERE voorgeschreven heeft. Naar vandaag toe: Mensen komen weer in de kerk, doen uiterlijk weer zoals Christus dat van je vraagt. Toch graaft de HERE nu dieper. Hij maakt duidelijk dat het om jouw en mijn hart gaat. We zien dat in het tweede punt.
2. Waarom de breuk nog niet geheeld is.
Juda is een gewaarschuwd volk. De andere stammen van het volk. De 10 die het koninkrijk Israel vormde zijn al bijna 100 jaar in ballingschap. Dat was Gods straf omdat ze ondanks al Gods liefde, ook in Zijn waarschuwingen niet naar Hem wilden luisteren. Wij zeggen dan een gewaarschuwd man telt voor twee.
Zo was het niet met Juda. Ook nadat Israel ook tot hun waarschuwing in ballingschap was gegaan, ging de afval van de HERE als de enige God verder. Niet maar een klein beetje maar echt voluit. Kijk maar eens in vers 2,3 van onze tekst.
Je ziet dat de Heilige Geest hier weer het beeld van de liefde gebruikt. Juda is met de HERE getrouwd en wat is de HERE als Man vol van liefde en trouw voor Zijn volk! Maar Juda kijkt naar anderen. Ze zoekt naar andere minnaars. Echt vol overtuiging. Zoals een rover uitkijkt naar iemand die hij kan bestelen. Zoals een hoer uitkijkt naar een klant. Juda heeft er plezier in om overspel te plegen. Naar vandaag toe kun je dat zo vertalen dat je echt uitkijkt naar dingen in je leven die tegen de wil van God ingaan. Dat je volop in de wereld leeft en graag doet wat de HERE zonden doet. Dat je ook met overtuiging meningen uitdraagt die tegen het Woord van God ingaan. Dat moet kunnen want wij zijn toch heel wat slimmer geworden dan die mensen die de Bijbel geschreven hebben.
In het leven van toen betekende dat o.a. dat je toch niet alleen in de HERE als God geloofde maar ook voor bepaalde dingen op andere goden vertrouwde. Bijvoorbeeld voor de populaire god Baal als het om de regen gaat. Het is toch eigenlijk te gek om in onze tijd je alleen de weg te laten wijzen door de Bijbel en te geloven dat ieder mens in Christus moet geloven om van de eeuwige straf gered te worden. Je moet toch ook op je eigen verstand en gevoel kunnen vertrouwen en weg kunnen dwalen waar je zelf wil! Die dingen moeten toch hardop gezegd kunnen worden. Ook in de kerk. Dat hoort toch bij het leven van onze tijd. Daarvoor hoef je je toch niet te schamen?
De Heilige Geest vergelijkt dat hier met de brutaliteit van een hoer. Heel fijntjes merkt de HERE dan in vers 3 op dat Hij het in die omstandigheden was die er voor zorgde dat er geen regen kwam. Ze vertrouwde op Baal voor regen. Dan zegt de HERE: Weet je wel hoe machteloos die Baal van jullie is? Hij is gewoon helemaal niks want Ik en niet hij zorgde er voor dat er geen regen kwam.
Dan komt het moment dat het er op lijkt dat Juda naar de HERE terugkeert. Onder leiding van Josia gaat de tempel open en worden afgodsbeelden weggedaan. Er lijkt echt een reformatie onder het volk, in de kerk aan de gang te zijn. Alles is nu toch in een keer weer goed? De mensen van Juda noemen de HERE weer Vader, ze eren Hem weer voor wat Hij vroeger gedaan heeft. Hij is toch de God van het verbond! Hij is het toch die toen ze nog een babytje waren naar ze toekwam met Zijn geweldige belofte. Hij is het toch zelf die gezegd heeft dat Hij niet altijd kwaad zal blijven. Dat is toch juist het wonder van Gods genade! Dat is toch ook wat wij juist in Christus werk op aarde gezien hebben! Dat Hij voor ons stierf en de straf droeg toen wij nog zondaren waren. Zo is de HERE God toch. Wat je ook gedaan hebt je kunt altijd naar Hem terug en Hij staat dan als een Vader op jou als verloren zoon te wachten. Zo is het toch. Dan is alles nu toch weer goed?
Herken jij jou zelf ook in deze gedachten?
Is dat niet zoals wij ook gauw denken. Toch is de HERE zelf niet erg enthousiast over deze woorden. Hij is in dit geval zelfs diep verontwaardigd dat de Judeeërs zo denken? Waarom eigenlijk?
Heel kort gezegd: Omdat hun leven met Hem niet echt is! Het is schijn. Het is in wezen uiterlijk en is geen leven met hun hart voor de HERE. Naar vandaag toe vertaald: Als je naar de kerk gaat, als je Bijbelstudie doet, als je praisebijeenkomsten bezoekt en voor Jezus uit je dak gaat is het goed. Dan vindt de HERE het echt niet zo erg als je in je gewone leven op verschillende punten anders leeft dan Hij in de Bijbel als Zijn wil laat zien. Hij is liefde en doet echt niet zo moeilijk.
Daarbij worden in onze tijd tot zelfs in de kerk meerdere keren heel goed klinkende redenen gegeven. Zoals bijvoorbeeld deze:
“God houd van je zoals je bent. Je mag bij Hem gewoon jezelf blijven.” Als je daarmee bedoeld dat de HERE in Zijn liefde naar je toekomt in alle omstandigheden en het er niet toe doet wat voor positie je in deze wereld hebt, zijn deze woorden waar. Maar vaak worden ze anders gebruikt. Dan gaan ze ook betekenen dat als jij van Jezus houd Hij het niet erg vindt als jij op bepaalde punten anders leeft dan wat de HERE zegt. Dat hoort nou eenmaal bij het leven op aarde en in onze tijd kunnen we moeilijk anders.
Weet je broeder en zuster, jongelui het klinkt zo goed en ook aantrekkelijk maar het zijn in en in slechte woorden vol verleiding. Het is precies waar onze tekst over gaat. Je gaat door met het verkeerde en zegt dat de HERE dat niet erg vind want je houdt toch van Hem! De HERE zegt dan moet je niet denken dat we echt weer bij elkaar horen.
Dan ken je Christus niet echt in Zijn liefde. Als je de HERE in Zijn onverklaarbare liefde kent, vind je het zo erg om dingen te doen die tegen Zijn wil ingaan. Juist omdat je de liefde van Christus kent. Je wilt de HERE die jou zoveel liefde geeft geen verdriet doen. Dat doe je als je tegen Zijn wil in je leven ingaat.
Nou moet je niet zeggen daar heb je ds Visser weer met het zondebesef! Want daar heb ik het hier niet over. Ik heb het over die ongelooflijke liefde van God! Hier heb ik het over die onverklaarbare lieve Heiland. Wie Hem kent wil juist in alles in liefde voor Hem leven en heeft daarom last van zijn of haar zonden. Die belijd je juist om Gods liefde die je kent. Dan is het een verschrikking als je iemand hoort zeggen: “Ja, de zonden zijn er wel maar denk daar maar niet teveel aan want je bent door Jezus gered. Denken aan de zonden maakt je dan alleen maar depressief.” Dat is zulke ellendige onzin. Wie Gods liefde kent en wat is dat een heerlijk wonder! Die wil juist in alles in tere liefde voor de HERE als de enige God en Christus als de enige Redder leven.
De Geest wil die liefde in jou leven geven elke dag weer. Dan worden zonden in je leven geen scheiding tussen jou en de HERE. Dan belijdt je ze en dan overstroomt Gods liefde door Christus je leven.
Zo leef je toch wel? De HERE roept je met liefde om zo te leven. Hij wil niets liever.
AMEN
ORDE VAN DIENST
Votum
Vrede/Zegengroet
Psalm 97:3,5
Lezing van Gods wet Deut 5
Psalm 51:2,4
Schriftlezing: Jeremia 3:6-25
Lukas 15:11-32
Gebed
Gez 145
Tekst: Jeremia 3:10-14a
Verkondiging van het evangelie
Psalm 63:2,3
Collecte
Dankgebed
Gez 10
Zegen
Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Toen ik aan deze preek begon moest ik steeds weer aan twee dingen denken. Het eerste is wat we net voor onze tekst lezen. Dat de HERE naar het Noorden roept om terug te keren en dat de HERE dan niet donker naar de mensen die terugkomen zal kijken. In de NBV is dit vertaald met: “Ik zal Mijn woede laten varen”. Het beeld dat hier gebruikt wordt is dat God niet boos naar je kijkt. Het kijken van God naar je leven drukt niet op je. Het is niet zo dat je eigenlijk niet naar Hem durft te kijken want je weet dat donkere, boze ogen naar je kijken. Nee, als Israel terugkomt dan Zijn het de vriendelijke ogen van God waarin ze zullen kijken. Dan is het de Vader die uitnodigend met liefde op ze staat te wachten.
Dan valt Gods blik niet over ons als een straf. Nee, dan is het Gods gezicht dat licht over ons leven brengt. De HERE kijkt je niet donker aan als je naar Hem teruggaat.
Het tweede waar ik in de voorbereiding van deze preek steeds aan moest denken was een collega van een andere kerk in Zuid-Afrika. Die vertelde een keer het verhaal dat een groep gemeenteleden bij hem kwam en aan hem vroeg: “Ds waarom preekt u zo streng?” Hij was verbaasd over deze vraag. Hij vroeg aan de broeders en zuster: “Hoe komen jullie aan deze vraag want ik verkondig jullie elke week de liefde van God. Hoe Christus die we zo nodig is gekomen is als een daad van Gods liefde en genade alleen.” Ds dat is waar was het antwoord. Juist als u Gods liefde zo intens preekt dan is het evangelie zo scherp voor ons want dan komt juist onze liefdeloosheid en onze eigen zonden zo sterk in het licht te staan. Als u ons vertelde wat we moeten doen en waar we ons aan moeten houden en niet veel meer dan zouden u preken veel minder scherp zijn.
Na een goed gesprek kwam er de opmerking: ds wij hopen dat u ons altijd Gods liefde preekt en zo scherp blijft preken want dat brengt ons bij Christus als onze Verlosser en God. Dat leert ons dat juist de HERE in Zijn liefde ons tot echte bekering roept. Elke dag en elke week.
Dat zien we de HERE door Jeremia ook doen in onze tekst.
Ik verkondig jullie het evangelie van Jezus Christus onder het volgende thema:
KOM TERUG MET BEROUW
1. Juda hoort als eerste deze oproep
2. De HERE laat Zijn genadige hart voor Zijn volk zien
1. Juda hoort als eerste deze oproep
Twee weken geleden hebben we gezien dat je niet zomaar uiterlijk naar de HERE kunt terugkomen. Dan kan het lijken alsof je weer met de HERE leeft maar als dat niet met hart is, is dat niet zo. Leven met een hart vol liefde voor Christus betekent ook een christelijk leven. Een leven waarin Christus de Heer is in alle dingen van je leven.
Wanneer alleen de vorm overblijft, dan valt het geloofshuis om. Dan wordt het een lege huls. Hoe mooi het van buiten ook soms nog lijkt. De twee stammen van Juda hadden dat in de geschiedenis gezien. Ze zien het ook nu nog als ze de grens van juda overgaan naar het oude Tien-stammenrijk. Want in dat land wonen bijna geen Israëlieten meer. Het volk van de 10 stammen is door de vijanden weggevoerd. Ze hebben geen eigen land meer. De heilige Geest maakt in Jeremia 3 heel duidelijk wat daarvan de oorzaak is. Dat zijn ten diepste niet de politieke verhoudingen op dat moment. Dat is ten diepste niet logisch te verklaren met hoe het er toen in de volkerenwereld voorstand. Nee, de reden is dat de HERE een scheidingsbrief aan Israel gegeven heeft. Vanwege overspel, vanwege volgehouden overspel.
Juda is het broedervolk. Samen vormen Israel en Juda Gods volk. Samen stammen ze af van Abraham. De HERE heeft voor de tempel in Jeruzalem gezorgd om daar Zijn hele volk bij elkaar te brengen. Juda heeft gezien wat er met Israel gebeurd is. Dat was als het goed is ook geen verrassing voor ze. Want in de Bijbel had de HERE al heel duidelijk gezegd wat er gaat gebeuren als Zijn volk van Hem afvalt en ondanks allerlei waarschuwingen niet naar Hem luistert. Als het volk van het verbond niet luistert, komt de HERE met Zijn straf. Wie niet luisteren wil moet voelen. Niet voelen omdat de HERE de HERE Zijn volk graag pijn doet. Nee, omdat de HERE een hardnekkig volk graag weer bij Hem terugziet. We hebben hier te maken met de Goddelijke pedagogiek, de Goddelijke opvoeding die we als mensen zo nodig hebben.
Het eindpunt van die verbondstraf is dan dat de HERE Zijn volk in ballingschap stuurt. Het wordt hier met een echtscheiding vergeleken. De hele route hiernaartoe heeft de HERE o.a. al in Leviticus 26 al gegeven. Zijn volk kon heel goed weten wat er bij volgehouden ongehoorzaamheid aan Hem zou gebeuren. Juda heeft dat nu zelf met eigen ogen gezien. Ze hebben gezien dat de HERE doet wat Hij gezegd heeft. Uit liefde. Ook uit gekrenkte liefde waardoor de straf een eerlijke rechtvaardige straf is.
Laten we zelf ook eerlijk zijn in onze tijd. Vaak redden we het ook in onze tijd niet met alleen praten. We zeggen vaak wel dat praten genoeg moet zijn maar de praktijk laat ons zien dat met alleen praten je er vaak niet komt. Achter het alleen maar met praten het voor elkaar krijgen zit de gedachte dat we als mensen eigenlijk van uit onszelf ten diepste van goede wil zijn. Dat het alleen maar nodig is om het goede voorbeeld te geven en het goede te communiceren en dan zou het goed komen. Je ziet al in de praktijk van het leven dat het zo niet werkt. Hoe we ook ons best doen toch blijft de misdaad bestaan. Hoe we ook praten en ons best doen toch blijven groepen mensen elkaar uitmoorden. Hoe we ook praten toch blijven mensen negatief over elkaar praten, blijven mensen, blijven kinderen elkaar pesten. Praten alleen werkt bij ons als mensen na de zondeval niet. Ook niet alleen maar het goede Woord van God aansprekend aan mensen voor houden. Daarmee gaan zij en blijven zij niet dicht bij de HERE in geloof leven. De oorzaak daarvan is dat het met ons hart niet goed zit. Dat de wil om het verkeerde te doen heel diep in ons zit. In ieder van ons. Daarom hebben we meer dan woorden nodig. Je ziet in onze tekst dat we dan zelfs meer dan een afschikwekkend voorbeeld nodig hebben. We hebben nodig dat de HERE in ons werkt. We hebben nodig dat de Heilige Geest ons tot andere mensen maakt. Dat Hij ons dat nieuwe hart geeft. We hebben nodig dat we opnieuw geboren worden. Dat we leren vragen: HERE leer ons om niet onszelf maar U lief te hebben. Vervul ons met Uw Geest en liefde. Dat is het evangelie dat van de HERE naar ons toekomt ook als we er zelf een puinhoop van gemaakt hebben. Ook als we tot nog toe ons niet hebben laten meenemen door Gods woorden en waarschuwingen roept Hij vol liefde! Hij wil met Zijn Geest in je werken. Dat zien we in onze tekst. Heel duidelijk. De HERE heeft namelijk laten zien dat Israel van Hem afgevallen is. Hij laat ook zien dat Juda ondanks dit voorbeeld toch verder gaat met een leven in ongehoorzaamheid aan Hem. Zelfs op het moment van onze tekst nog. Uiterlijk lijkt het weer goed te gaan. Vertaald naar vandaag: Ze gaan weer naar de kerk en in de kerk gaat het weer zoals de HERE voorgeschreven heeft. Ze gaan weer naar de kerk en doen het zo in grote meerderheid onder dwang. Want de HERE zegt van Juda nu: “Daarna kwam Israëls afvallige zuster Juda wel bij me terug, maar ze was niet oprecht, ze kwam met loze woorden”. Vs 10
Dan gebeurt er iets heel bijzonders! Dan zie je hoe ongelooflijk de liefde van God is! Hoe die blijft klinken, hoe die je aangeboden wordt ook als je ver bij Hem weg bent gegaan. De HERE maakt duidelijk dat het er met Israel, de 10 stammen eigenlijk beter voor staat dan met Juda. Juda kan dan weer uiterlijk naar de tempel, naar de kerk gaan maar hun leven is in meerderheid nog altijd een leven in ongehoorzaamheid aan de HERE. Dat laat zien dat er geen echte liefde voor de HERE in hun leven is. Juda heeft zelfs het waarschuwende voorbeeld van Israel gezien en blijft nog zo leven. De afvalligheid van Juda nu is erger dan de ontrouw van Israel. En toch klinkt er de liefdesoproep van de HERE! Toch klinkt er de oproep om naar Hem terug te keren! Ongelooflijk dat de HERE nog zo naar Israel en ook naar Juda komt. De HERE laat zien dat het met Israel minder erg is als met Juda. Daarom moet Jeremia naar het Noorden roepen. En Isrel oproepen om terug te keren. Toch moet je erbij bedenken dat Juda de eerste is die deze woorden hoort en zo ook zelf die liefesklop van die HERE naar zich toe hoort komen.
Er is hier ook nog een heel ander ding wat wij kunnen leren. De Judeers gingen naar de kerk. ze deden uiterlijk wat de HERE zei. De tempel was in hun midden. Zij konden zich heel makkelijk verheffen boven de Israelieten die in het Noorden in ballingschap waren en waarvan een klein deel nog noordelijk van Juda op het oorspronkelijke land woonden, verheffen. Wij gaan naar de kerk, wij lezen uit onze Bijbel, wij wonen nog in het beloofde land. Dat laat wel zien dat wij beter zijn dan jullie. De HERE laat dan zien dat het er juist met Juda het slechtste voorstaat. Wie naar de kerk gaat en in de kerk leeft, moet zich niet boven anderen verheffen die niet meer naar de kerk komen. Het is nodig dat je in de eerste plaats naar je eigen hart kijkt. Leef ik echt in liefde met mijn hart voor de HERE. Ga ik daarom naar de kerk en leef ik daarom samen met Gods volk in Christus kerk. Als je bij jezelf merkt dat het niet echt de zaak van je hart is, is het zo nodig om de HERE te vragen om vergeving en om de Geest die je dat weer leert. Dan ga je zonder zelfverheffing naar de mensen die niet meer in de kerk komen om ze met het evangelie van harte te vertellen van de HERE. Van Christus in wie die HERE ons Zijn warmkloppende hart laat zien.
We letten daarop in het tweede punt.
2. De HERE laat Zijn genadige hart voor Zijn volk zien.
Wat is nu de inhoud van de goede boodschap die zelfs naar ons toekomt als we van de HERE zijn afgevallen. Wanneer we bij onszelf zien dat we met ons hart bezig zijn om meer op onszelf, meer op dingen en mensen om ons heen te vertrouwen dan op de HERE. We hebben de vorige keer gezien dat je niet zomaar naar de HERE kunt terugkeren. Wanneer dan wel? We lezen daarover in onze tekst:
“Kom terug, ontrouw Israël – spreekt de HEER –,
dan zal ik mijn woede laten varen,
want ik ben vol genade,
niet eeuwig duurt mijn toorn
– spreekt de HEER.
Erken alleen dat je schuldig bent,
tegen de HEER, je God, in opstand bent gekomen,
dat je overal op zoek ging naar andere goden,
onder elke bladerrijke boom,
dat je niet naar mij geluisterd hebt
– spreekt de HEER.
Het eerste dat je hier ziet is dat de HERE je roept, dat Hij aan de deur van je hart klopt. Dat kloppen, dat je oproepen om dicht bij Hem te leven dat is een daad van liefde! Daarin komt Hij in genade naar je toe. Het is Christus die Zijn bloed, Zijn leven gegeven heeft voor zondaren, voor mensen die van zichzelf goddeloos zijn. Hij roept ze om naar Hem terug te keren. Moet je eens kijken wat voor een geweldige belofte de HERE dan doet! Let er ook op dat deze woorden heel veel lijken op de woorden die we de vorige keer in Jer 3:1-5 lazen. Dan zie je ook dat je dezelfde woorden goed en verkeerd kunt gebruiken.
Laten we samen eens naar deze woorden kijken:
De HERE zegt dat Hij het volk of de persoon die niet echt met Hem leeft niet donker zal blijven aankijken. De boosheid, de toorn die uit Zijn ogen spreekt zal verdwijnen. Waarom? Niet omdat jij of ik het ineens zo goed zijn gaan doen. Niet omdat ik het door mijn leven verdiend heb. Nee, de reden is Gods genade! Niets anders dan dat. Leven echt met Christus is leven uit genade. Leven van niets anders dan van Gods genade. Leven van wat ik niet verdiend heb en toch krijg! Gods liefde, Christus verlossing. Ik heb net als het volk Israel toen echt Gods straf, Zijn toorn verdiend. Ook vandaag nog. Maar Gods toorn duurt niet eeuwig, het is er niet voor altijd.
Waarom niet eigenlijk? Als ik en alle mensen dat verdiend hebben waarom is Gods straf er dan niet voor altijd? Dat heeft maar een rede! Dat is dat die toorn van de HERE die 100% rechtvaardig en eerlijk is voor de gelovigen, voor Gods uitverkoren kinderen op de Here Jezus is neergekomen. Die Verlosser was in de tijd van onze tekst beloofd en wij weten dat Christus gekomen is en op aarde en dan vooral aan het kruis de straf gedragen heeft. De HERE heeft Zijn toorn echt op Christus, Zijn eigen Zoon gestild. Hij heeft Zijn geliefde Zoon donker aangekeken omdat Hij al de schuld en zonden van wie bij Christus zijn of haar redding zoekt gelegd heeft. Hij heeft de Here Jezus behandeld alsof Hij al de straf die wij verdiend hebben verdiend had. De volle straf tot de hel toe kwam over de Here Jezus. Om wat de Here Jezus gedaan heeft en in Jeremia’s tijd nog ging doen, komt de HERE naar ons toe met vriendelijk ogen. Komt Hij met Zijn evangelie om ons vol liefde tot Christus te brengen. In die zin is er geen enkele voorwaarde. De HERE komt niet pas naar ons toe als wij ons leven zo verbeteterd hebben dat we voor Hem goed genoeg zijn. Dat het zo goed is dat Hij daarom vriendelijk naar ons kijkt. Nee, en nog eens nee! Zo is de HERE niet. Gelukkig niet want dan was de hemel nu leeg en bleef die leeg en zou er straks geen mens op de nieuwe hemel en aarde leven.
Hoe kan het volk Israel nu delen in die zo grote genade van God dat je bijna niet kunt geloven dat die zo groot is? Daarvoor is er een weg. Dat is de weg van de erkenning van je schuld, dat is dat je berouw, verdriet over die verkeerde dingen in je leven hebt. Dat je die dingen met dat verdriet er over bij de HERE brengt. Dat je dus heel eerlijk je zonden belijdt. Ik moet daarbij nu enken aan een voorbeeld wat jarenlang gebruikt is in een catechisatieboekje. Het voorbeeld van de in de 19e eeuw beroemde prediker Charles Spurgeon. Hij kreeg een man in de studeerkamer. Ze hadden een gesprek over de manier waarop hij leefde. Hij zag wel in dat er aan zijn leven met de HERE heel wat mankeerde. Hij was ook wel bang dat als hij zou sterven hij er niet klaar voor was om Christus met vriendelijke ogen te ontmoeten. Hij vertelde ook dat hij de dag ervoor net als geregeld dronken met zijn vrienden in de kroeg had gezeten. Na een goed gesprek zei Spurgeon: Ga nu maar hardop bidden.
De jonge man ging bidden en vroeg in zijn gebed of de HERE hem wilde vergeven dat hij met verkeerde vrienden op stap was geweest. Toen zei Spurgeon dat hij zo verkeerd bad. De jonge man ging weer bidden en vroeg de HERE of Hij hem wilde vergeven dat hij de avond ervoor op een verkeerde plek was geweest. Weer zei Spurgeon: Jij bidt verkeerd.
Wat moet ik dan bidden vroeg de jongeman. Spurgeon: Here vergeef mij dat ik dronken was en u daarmee verdriet gedaan heb.
Het erkennen dat jezelf gezondigd hebt en dat je dat niet op een ander of voor een deel op een ander afschuift is heel belangrijk. De HERE wil dat je je eigen verantwoordelijkheid tegenover Hem neemt.
Dan leer je ook zien wat Gods liefde is en wat zonde is. Zonde is niet maar een of ander fout. Nee, met de zonden in je leven raakt je de HERE zelf die in Zijn geweldige liefde naar je toekomt. Het gaat om jouw en mijn persoonlijke relatie met de HERE die daardoor geraakt wordt. Geloven is maar niet een of andere theorie maar het is leven met de HERE, leven met Jezus Christus. Dan gaan je ogen er ook voor open wat David in Psalm 51 belijdt. Dat is dan ook niet een of ander e zware boodschap die op ons afkomt. Nee, het laat zien hoe je echt in liefde met de HERE kunt leven elke dag van je leven.
Dan leer je vanuit je hart, vanuit de erkenning van je eigen schuld met David te zeggen: “
Wees mij genadig, God, in uw trouw,
u bent vol erbarmen, doe mijn daden teniet,
was mij schoon van alle schuld,
reinig mij van mijn zonden.
Ik ken mijn wandaden,
ik ben mij steeds van mijn zonden bewust,
tegen u, tegen u alleen heb ik gezondigd,
ik heb gedaan wat slecht is in uw ogen. Vs 3-6
Wie zo naar de HERE gaat op Zijn uitnodiging die ziet de HERE voor zich staan als die liefhebbende Vader die de verloren zoon met vriendelijke ogen aankijkt en hem omhelst in onverdiende liefde. Mijn zoon wat ben Ik blij dat je de weg naar mij weer gevonden heb. Al je zonden zijn je vergeven. Kom elke dag zo weer bij Mij. Dan is er altijd de weg terug naar de HERE. Dan willen we de woorden dat de HERE niet voor altijd toornt niet als een excuus voor het leven in het verkeerde gebruiken. Nooit gebruiken om door te gaan met het verkeerde en op afstand van de HERE blijven staan. Dan wil je die geweldige God en Vader geen verdriet doen. Dat wordt het ergste wat je in je leven kan gebeuren. Daarover wil ik in de volgende preek nog verder ingaan.
Laten we nu afsluiten. Met die geweldige boodschap dat je ver van de HERE weg kunt zijn maar dat Hij je in liefde terugroept. Dat je weer echt dicht bij hem mag zijn, gered door de Here Jezus als je het verkeerde in je leven erkent. Als je vanuit het zien van Gods liefde daar echt spijt van hebt en zo om vergeving vraagt. Wat een God! Wat een liefde. Bij Hem is er redding van het oordeel, ga tot hem. Vraag steeds weer dat de Geest zo in je werkt dat je leeft vanuit Gods liefde. Dan maak je de goede keuzes. Daarover volgende week.
AMEN
ORDE VAN DIENST
Votum
Vrede/Zegengroet
Psalm 84:3,4
Lezing van Gods wet
Opwekking 687
Schriftlezing: Jeremia 6:9-30
Mattheus 7:13-23
Gebed
Psalm 128
Tekst: Jeremia 6:16
Verkondiging van het evangelie
Psalm 139:1.11
Dankgebed
Psalm 86:4,5
Collecte
Psalm 119:12,14
Zegen
Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Wat hebben we veel te kiezen! Alleen al in de supermarkt. Als je wilT gaan eten dan kun je uit ontzettend veel kiezen. Als je frisdrank zoekt, is het er in veel soorten. Je moet steeds kiezen wat je hebben wilt.
Als je thuis zit en je zet de televisie aan dan kun je vaak uit meer dan dertig zenders kiezen. Waar ga je naar kijken? Als je je computer of tablet aandoet wat kun je daar dan veel mee. Je kunt echt van alles op je af laten komen. Dat is een kwestie van kiezen en vaak minder dan een seconde later kun je het lezen of zien.
Als je dat vergelijkt met 100 jaar geleden dan is het verschil ongelooflijk groot. Dat al helemaal als je bij de ongeveer 80% of 90% gewone of arme mensen hoorden. Dan was je al blij als je elke dag aardappelen kreeg te eten. Dan was je al blij als er naast water melk te drinken was en soms ook nog koffie. Dan was de kans heel groot dat je je hele leven nooit in ‘N restaurant zou eten waar je uit verschillende menu’s kon kiezen. Dat zat er je leven lang niet in. Dat was te duur.
De kans was in die tijd groot dat je als het om werk ging helemaal niet kon kiezen. Er was bij velen geen geld om verder te leren. Als je een baantje bij de boer of de fabriek kon krijgen waar je vader werkte was dat het en moest je het er mee doen.
Als het om geloven ging was er in de meeste plaatsen een keuze tussen 4 kerken en vaak nog minder. Ook toen moesten mensen keuzes maken. Ook toen was de grote keuze van je leven of je met Christus als je Here en God wilde leven of niet. Toch worden wij in onze tijd tot veel meer keuzes gedwongen en veel vaker. Wat betekent de HERE en wat Hij in de Bijbel zegt voor jou en mij als we elke dag weer die keuzes moeten maken? Is Christus bij al die keuzes voor jou belangrijk, heeft Hij daar invloed op? Of speelt God bij al die gewone keuzes die je moet maken niet zoveel mee of misschien wel helemaal niet? Heeft Christus voor jou betekenis in het gewone leven op school, thuis en op je werk? Of zie je denken aan God meer als iets dat bij de kerk hoort maar verder eigenlijk niet zo? Over deze dingen gaan we het in de preek hebben als ik jullie het evangelie onder het volgende thema verkondig:
GODS VOLK STAAT OP EEN KRUISPUNT
1. Je moet kiezen
2. God wijst de weg
3. Christus is de weg
1. Je moet kiezen
We gaan eerst weer even terug naar de tijd van Jeremia. Twee jonge mensen zijn vanuit hun hart bezig om het volk naar de HERE terug te brengen. De jonge koning Josia en de jonge profeet Jeremia. Het lijkt allemaal heel goed voor elkaar. De mensen komen weer naar de kerk. Ze brengen in de tempel weer hun offers. De priester doen het werk in de tempel weer zoals de HERE dat gezegd heeft.
Wie nu nog kritisch is over het leven van het volk krijgt te horen dat hij zich geen zorgen meer hoeft te maken. Kijk maar het gaat zoals het vroeger ook ging. We doen het zoals het hoort in de kerkdiensten. We voeren onze godsdienstige plichten uit. De wond die er was die is genezen. Zo lijkt het en zo spreken de priesters. Maar als je dieper kijkt naar het hart. Als kijkt hoe de priesters en veel van de Judeërs leven dan zie je dat het eigenlijk zo anders is. Het lijkt alsof het verbondsvolk weer voor een leven met de HERE gekozen heeft maar in hun dagelijkse leven, leven ze een werelds leven. Dat roept om Gods straf.
Juist op zo’n moment staat het volk op een kruispunt. Ze zullen nu echt moeten kiezen. Die keuze kunnen ze niet meer uitstellen. De HERE zegt: Nu moeten jullie op het kruispunt gaan staan en een keuze maken welke kant je opgaat. Dat was toen. Je ziet in de geschiedenis van Gods volk, van het verbondsvolk steeds weer dat er gekozen moet worden. Ik denk nu aan twee andere voorbeelden.
De eerste is als Jozua die Israel het beloofde land heeft ingebracht het volk bij zich roept. Jozua laat dan heel duidelijk zien dat bij al de keuzes in je leven je twee mogelijkheden hebt: Voor of tegen de HERE kiezen. Zelf zegt hij dan in geloof op de HERE: “In ieder geval zullen ik en mijn familie de HERE dienen.” Joz 24:15
Ik moet ook denken aan de Here Jezus die in Joh 6 een lange toespraak houdt. Een toespraak waarin Hij heel duidelijk het verkeerde bij de mensen die voor Hem staan aanwijst. Zoals Jeremia dat in Gods naam ook in o.a. hoofdstuk 4-6 doet. De duizenden lopen bij de Here Jezus weg. Ze vinden Zijn toespraak hard. Ze zitten niet te wachten op veroordeling en het aanwijzen van hun verkeerde dingen. Weg zijn ze. Ze hebben duidelijk tegen de Here Jezus en Zijn onderwijs gekozen. Dan staat Jezus daar alleen nog met Zijn 12 leerlingen. Dan klinkt de vraag die Hij stelt zo scherp: “Willen jullie soms ook weggaan?” Joh 6:64
Steeds weer staat Gods volk, staan Gods kinderen voor keuzes. Dat is ook in onze tijd zo. Ook als gemeente en als kerken in Nederland staan wij voor heel belangrijke keuzen. Ik noem er een paar:
Hoe gaan we in de toekomst om met de Bijbel? Als Gods onfeilbare Woord of is ons dat toch teveel van het goede?
Hoe beoordelen we homoseksualiteit? Hoe beoordelen we het als mensen van hetzelfde geslacht aan elkaar trouw beloven en als getrouwden gaan leven?
Als kerken moeten we een keuze maken over vrouwen in de ambten. Blijft het door de Geest gegeven Woord daarbij beslissend of willen we daar toch aan sleutelen.
Als je aan je eigen leven denkt, zijn er ook in het persoonlijke leven momenten waarop je heel duidelijk moet kiezen. Ik noem een paar van die dingen. Met wie zoek je verkering? Met iemand die samen met jou Christus dient en die samen met jou haar of zijn hart aan de HERE gegeven heeft. Of maakt het je eigenlijk niet uit als ze maar mooi en aardig is.
Hoe ga je met je geloof om? Is je geloof belangrijk of hoort het er wel bij maar als iets dat er voor de zondag is? Hoe ga je boodschappen doen? Houd je er dan ook rekening mee dat er geld voor armen op deze wereld overblijft? Let je bij de boodschappen er ook op dat het de duurzaamheid van de wereld en de natuur dient. Let je erop dat mensen die het verbouwen eerlijk behandeld worden of maakt het je niet uit?
Er zijn van die momenten in je leven dat je een keuze moet maken die echt voor je verdere leven van heel grote invloed zijn. Laat ik daarvan een voorbeeld uit mijn eigen leven geven. Ik was ongeveer 16 jaar. We woonden op een dorp met ongeveer 1300 inwoners waarvan er 600 gereformeerd waren. Niet gereformeerd vrijgemaakt maar synodaal gereformeerd. In die tijd een kerk waar langzaam maar zeker gedachten opkwamen om de Bijbel niet meer te erkennen als Gods onfeilbare Woord. Waar er al meer twijfels kwamen of de HERE wel zo geschapen had zoals we het in Genesis 1 lezen. Waarin al meer het moderne levensgevoel binnenkwam. Dan sta je voor de keuze of je voor de kerk kiest waar je altijd naar toegegaan bent, of je kiest voor het dorp waarmee je altijd een heel goede band had. Of dat je kiest voor een kerk waar de Bijbel volledig als Gods betrouwbare Woord erkent wordt en gezag heeft. Die keuze betekende o.a. dat je zaterdagavond niet meer met je vrienden van vroeger iets kon gaan doen maar dat je zaterdagmiddag naar de overkant met de boot ging om zaterdagavond in Den Helder naar de jeugdvereniging te gaan en daarna bij eerste nog vreemde mensen bleef slapen. Om dan de volgende dag naar de kerk te gaan en dan weer met je ouders na de dienst terug te gaan naar huis. Je hele leven veranderde. Omdat je een keuze gemaakt had voor Christus en Zijn Woord. Met als de concrete aanleiding dat de vrouw in het ambt in onze gemeente er kwam tegen het duidelijk Woord van de HERE in.
Die keuze was moeilijk en had veel gevolgen. Ingrijpende gevolgen die ook zeer deden. Maar ik ben de HERE dankbaar dat Hij ons het geloof en de moed gaf om zo daar te schuilen waar aan het Woord uit liefde vastgehouden werd. De HERE dankbaar dat Hij zo de weg geleid heeft want anders was de kans groot dat ik bij de 28 uit de dertig die uit onze gemeente in de klas op de basisschool zaten die geen kerk meer van binnen zien en voor wie Christus en geloof in de HERE heel weinig meer zegt.
Hoe moeten we dan kiezen? Hoe kun je dan de goede keus maken? We zien dat in het tweede punt.
2. God wijst de weg
De HERE geeft het volk van Juda de opdracht om te kiezen. Om er op te letten dat ze op een beslissend kruispunt staan. Het heeft grote gevolgen welke afslag ze nemen. Ze moeten echt heel bewust een keuze maken. Dan wijst de Heilige Geest hier ook de weg die ze hebben te gaan als ze echt rust en vrede in hun leven willen krijgen. In onze vertaling kun je het lezen als een soort suggestie. Kijk eens naar de oude wegen en kijk eens of daar niet iets goeds in zit.
Dat is zeker niet de bedoeling. Daarom geef ik hier de Herziene Statenvertaling: “Vraag naar de oude paden, waar toch de goede weg is, en bewandel die.”
Het is heel opmerkelijk dat hier een jonge profeet tegen het volk zegt: Ga op die oude weg! Iemand van de jonge generatie roept het volk terug naar een leven op de oude weg. Op de weg van de woorden van God die Hij al zo lang terug gegeven heeft. Een leven in de praktijk van elke dag volgens dat Woord van de Eeuwige God dat het Woord voor alle tijden en alle culturen en alle volken is. Wie echt in dienst en in liefde voor Christus leeft, wil leven, denken en spreken volgens het door God gegeven Woord. Hoe oud dat ook is. De Bijbel is de stem van God. Zijn zuivere stem. Daarin wijst de HERE onze de enige goede weg.
Ja, maar. Ik begrijp dat er toch een maar in je opkomt. Konden de mensen in Juda dan geen mensen van hun tijd zijn? Kunnen wij in onze tijd dan geen mensen van de 21e eeuw in Nederland zijn? Moeten wij dan terug naar de tijd van vroeger? Moeten we dan zeggen dat het vroeger altijd beter was. Moeten we van die somber klagende mensen over onze tijd zijn? Is dat wat de HERE van ons vraagt?
Nee, helemaal niet. We lezen zelfs in de Bijbel, in Prediker 7:10 dit: “En vraag jezelf niet af waarom het vroeger beter was dan nu. Het getuigt van weinig wijsheid als je daarnaar vraagt.” We mogen en moeten zelfs mensen van onze eigen tijd zijn. Mensen die het leven en denken van onze tijd kennen. Mensen die ook echt belangstelling en liefde hebben voor de mensen die in onze tijd om ons heen wonen.
Het gaat er niet om dat jij en ik als we onze keuze maken ouderwets willen of moeten zijn. Het gaat er om dat we luisteren naar Gods onfeilbare stem zoals die vanuit Zijn Woord onze oren en ogen binnenkomt. Dat voor ons dat Woord echt boven alles staat omdat de HERE boven alles staat. Dat we niet omdat we zelf eigenlijk anders denken en voelen aan het Woord van de HERE gaan sleutelen om onze eigen gevoelens en gedachten te kunnen houden en uitvoeren. Juist het gaan van de weg die de HERE vanuit Zijn Woord aanwijst, komt steeds weer in de Bijbel naar voren met zoveel nadruk. In dat Woord ligt het hart van God. In dat Woord hoor je de stem van Christus die uit liefde alleen Zijn leven gaf voor arme zondaren om ze zo ongelooflijk rijk te maken uit genade. Daar hoor je de stem waarin het bloed dat Hij gaf meeklinkt. Daarin hoor je de stem die jou en mij zo vol intense liefde roept om die enige goede weg te gaan. Die weg waarvan de HERE in de Bijbel prachtige en indringende dingen zegt. Als je alleen al naar Psalm 119 kijkt, is die Psalm er vol van!!
Ik zet een paar dingen op een rijtje:
Gelukkig wie de volmaakte weg gaan
en leven naar de wet van de HEER,- vs 1
Ik zal voortgaan op de weg van uw geboden,
want u geeft mij ruimte. Vs 32
Laat mij het pad gaan van uw geboden,
dat is mij het liefst. Vs 35
Ik heb nagedacht over de weg die ik ga
en volg weer het spoor van uw richtlijnen, vs 59
Uw regels geven mij inzicht,
daarom haat ik elk bedrieglijk pad.
Uw woord is een lamp voor mijn voet,
een licht op mijn pad. Vs 104,105
Laat mijn voetstappen vaststaan in uw Woord,
Laat geen enkel onrecht over mij heersen.’ Vs 133 HSV
Om in de 21e eeuw in het leven van elke dag. Om in onze tijd op school, in het contact met je buren en je vrienden, om op je werk de goede weg te gaan en te wijzen, is het nodig om het aloude Woord van God te kennen. Om intensief en vol liefde naar dat Woord te luisteren en je door dat Woord de weg te laten wijzen. Al gaat het lijnrecht tegen de gedachten en gevoelens van onze tijd en cultuur in. Dat is het ook wat ons deweg heeft te wijzen en onze keuzes heeft te bepalen als het om verkering gaat, om beroepskeuze, om de keuze van je vrienden en wat je koopt of niet koopt. Dat is het wat ons de weg heeft te wijzen in de keuzes waar we als gemeente en als kerken voorstaan en ook in de politiek. Geef het stuur van je leven uit handen en geloof, vertrouw op de stem van de HERE. Laat je door Hem leiden op de smalle weg die naar de redding, de verlossing leidt. Ja, maar dat is zo moeilijk in mijn leven. Hoe krijg ik dat voor elkaar in de wereld van vandaag die zo anders is dan de wereld van de Bijbel? Dat zien we in het derde punt.
3. Christus is de weg.
Jeremia houdt in Gods naam het volk, het kerkvolk voor dat ze moeten kiezen. Hij wijst ze de weg waarop ze de goede keus maken. Uit het vervolg blijkt dat de Judeërs het horen maar niet de weg van het Woord willen gaan. Wel uiterlijk maar niet als het om de gewone dingen van het leven gaat. Ze willen voor zichzelf leven, ze willen leven volgens de geest van de tijd en daarbij hoort dan ook nog wel een kerkelijk leven maar dat is er voor bepaalde momenten. De Judeërs kiezen in grote meerderheid voor een christendom van de zondag en een leven volgens eigen gedachten en eigen hart de rest van de tijd. Ze nemen de afslag waarbij je op de brede weg komt. De snelweg. De gladde weg voor eigen gevoel. Die weg lijkt zo mooi maar het brengt je op de bestemming waar je na 100 jaar voor altijd zonder einde in moeite en ellende leeft. Toch is het voor ons als mensen en daar sluit ik mijzelf bij in vaak moeilijk om niet de afslag van de snelweg te nemen. Dat is de weg die de meeste mensen gaan, het lijkt er zo aantrekkelijk en gezellig.
Hoe kun je nu toch de ene afslag naar de smalle weg nemen? Dat leer je alleen als je ziet wie de Here Jezus is. De Here Jezus die van Zichzelf dit gezegd heeft: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Joh 14:6
Als je het spoor van Zijn bloed ziet en over dat spoor wilt lopen naar de Vader. Dat bloed van de Here Jezus laat ons zien wie we zijn. Wij zijn mensen die vergeving nodig hebben die er alleen door Zijn lijden mogelijk is. We zijn mensen die Zijn wijsheid nodig hebben omdat we zelf zo dom zijn en de verkeerde kant uitgaan. We hebben zijn Geest nodig om een nieuw hart te krijgen, een nieuw mens te worden die niet volgens de gedachten en gevoelens van jezelf en eigen tijd willen leven maar volgens de stem van God. Jezus Christus ontdekt ons door Zijn onderwijs, door Zijn leven, door Zijn lijden aan onszelf. Hij laat zien dat het gaan op onze eigen weg heilloos is en dan gaan op Zijn weg ons de waarheid leert en ons het leven geeft. Hem volgen is jezelf verloochenen en je aan Hem en aan Zijn onderwijs toevertrouwen. Dat is geloven.
Als je dat niet wilt, als je dat niet doet dan struikel je over het evangelie, dan struikel je over Christus. Je leest dat in Jeremia 6:21. De Heilige Geest laat daar zien wat er gebeurd als je op het kruispunt niet de afslag naar de smalle weg neemt: “Daarom – dit zegt de HEER: Ik leg voor dit volk een struikelblok neer, waarover het ten val komt. Zowel vaders als zonen komen om, zowel buren als vrienden.”
Christus zelf is uiteindelijk dat struikelblok. Ook dat vertelt de HERE ons door Simeon als hij de kleine Jezus in zijn armen houdt: “Weet wel dat velen in Israel door Hem tenval zullen komen of juist zullen opstaan. Hij zal een teken zijn dat betwist wordt, en zelf zult u door een zwaard doorstoken worden. Zo zal de gezindheid van velen aan het licht komen.” Luk 2:34,35
Wij staan allemaal voor de keuze. Als gemeente en ook in ons eigen leven. Welke weg kiezen wij? Welke weg kies jij? Restloos achter Christus aan en zo over het spoor van Zijn bloed en daarom volgens Zijn Woord dat zo oud is maar eeuwig nieuw maakt. Of kies we voor de geest van de tijd, voor eigen gedachten en gevoelens.
Kies wie je dienen wilt in je hele leven met je hart. Ik kan jou en ons samen niet beter de oproep laten horen dan wat de HERE zelf tegen het volk Israel door Mozes heeft gezegd: “Ik roep vandaag hemel en aarde als getuigen op: u staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen, door de HEER, uw God, lief te hebben, Hem te gehoorzamen en Hem toegedaan te blijven. Dan zult u lang blijven wonen in het land dat Hij uw voorouders Abraham, Isaak en Jakob onder ede heeft beloofd.’
Ik en mijn huis zullen de HERE dienen. Toch met samen met jullie?!
Ik heb hier niets aan toe te voegen!
AMEN
ORDE VAN DIENST
Votum
Vrede/Zegengroet
Gez 103:1,4,5
Lezing van de wet
Lied 429
Schriftlezing: Jeremia 7:1-20; 26:1-9
Gebed
Psalm 119:13,14,15
Tekst: Jeremia 7:1-15
Verkondiging van het evangelie
Psalm 146:3,7,8
Dankgebed
Collecte
Psalm 68:2,3
Zegen
Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Steeds weer lees je in de krant of lees je op internet dat kerken gesloten worden. Kerken staan te koop. Ze worden voor heel andere dingen gebruikt dan om er samen te komen en de HERE te aanbidden en naar Hem te luisteren. De krimp van de kerken in Nederland wordt al meer zichtbaar. Het kan zijn dat zulke berichten je raken. Mij in ieder geval wel. Het kan zijn dat het jou van tijd tot tijd moedeloos maakt. Hoe moet het verder? Hoe gaat het met onze kinderen en kleinkinderen? Hoe moet het met hen en met de kerk in een land dat al verder bij de HERE, bij Christus als de Koning van de koningen weg groeit? Hoe moeten jullie jongelui in zo’n wereld gelovigen zijn en blijven?
Juist als je dat ziet is het belangrijk om te zien hoe je als kind van God in deze wereld staande kunt blijven. Hoe je moed kunt krijgen en houden als je op Hem let. We hebben al gezien hoe de HERE Jeremia als jonge kerel, van ongeveer 20 jaar roept om als Zijn profeet onder het verbondsvolk op te treden. Een volk dat gelovig lijkt, ze gaan zeg maar trouw naar de kerk, maar dat in het leven van elke dag niet de HERE maar de wereld volgt. De HERE laat dan zien dat Jeremia ook in die omstandigheden een sprekend kind van de HERE kan zijn. De HERE belooft daarvoor het geloof, de moed en de kracht te geven. De HERE wil dat ook ons geven. Door Zijn Geest ons de woorden in de mond leggen.
We hebben ook gezien hoe belangrijk het dan is om niet alleen uiterlijk te geloven. Het gaat om je geloof met je hart. Om echt leven met de HERE. Een ander element was dan ook dat alleen uiterlijk naar de HERE terugkeren je niet bij de Here God zelf als je Vader terugbrengt. De HERE staat met open armen, Hij roept je in liefde. Hij wil in jou leven geven.Een leven volgens Zijn goede wil al is dat tegen de gedachten van de meerderheid in. Dat geeft Hij aan wie met berouw over eigen zonden tot Hem komt.
Dat stelt ons altijd weer voor keuzes. We hebben gezien hoe het volk van God, hoe je ook in de kerk op een kruispunt staat. De HERE wijst aan welke afslag je moet nemen. De weg van het aloude Woord dat geldt en goed is voor alle tijden. De HERE wijst ons die weg ook op een duidelijke manier in een tijd waarin je als gelovigen een kleine minderheid bent. Je mag je aan Zijn leiding toevertrouwen. De leiding van de Almachtige God en Vader! Hoe je ook in de minderheid bent, hoe Gods kinderen ook vervolgd worden toch draagt de Almachtige je dan. Wie door Christus met de Vader in de hemel verbonden is, kan moedig verder. Daarvoor is nodig dat we echt op de HERE vertrouwen en als Zijn kinderen leven. Jeremia brengt deze ontdekkende boodschap in onze tekst heel indringend.
Ik verkondig jullie het evangelie van Jezus Christus onder het volgende thema:
GELOVEN ZONDER LEVEN NAAR GODS WIL IS, RED NIET.
1. Jeremia zegt dit in de tempel
2. De HERE wijst op een waarschuwend voorbeeld in de geschiedenis
1. Jeremia zegt dit in de tempel.
Jeremia is nu ongeveer 38 jaar oud.. Hij was ongeveer 20 jaar toen de HERE tegen hem zei dat hij Gods profeet moest zijn. Jeremia wist dat het echt moeilijk zou worden. Hij gaat dat in zijn leven ook al meer voelen. Veel mensen houden niet meer van hem. Jeremia is die man die altijd voor hun gevoel weer met een negatieve boodschap, met een negatieve preek komt. Hij moet daar eens mee ophouden. Ze komen toch naar de tempel, dat laat toch zien dat ze gelovigen zijn. Dan moet je eens ophouden om over bekering en zonden te praten. Dat doet Jeremia steeds weer. Hij maakt zich niet geliefd. Hij heeft het er ook moeilijk mee. Toch is het de HERE die steeds weer zegt dat hij deze boodschap moet brengen.
Jeremia is dus niet meer zo’n jonge kerel. Hoe weten we dat? Omdat we in Jeremia 26 een soort samenvatting lezen van wat we in ons tekst lezen. Daar wordt ons verteld wanneer Jeremia deze woorden heeft uitgesproken en wat de reacties daarop waren. Koning Josia heeft 31 jaar geregeerd en is nu gesorven. Jeremia is tot profeet geroepen in het 13 regeringsjaar van Josia. We zijn nu 18 jaar later in de tijd.
Wat kunnen we van deze tijd en de omstandigheden zeggen? De gelovige koning Josia is net gestorven. In de slag bij Megiddo met de farao Necho is de koning gedood. Joachaz een zoon van Josia wordt koning. Hij blijft het maar 3 maanden. De dreiging van andere machten wordt nu door Juda heel erg gevoeld. Hoe moet het nu verder? Kunnen ze nog wel rustig als volk verder of is er nu alle reden tot angst en paniek? Daarbij komt dat de nieuwe koning zeker geen vriend van Jeremia is. Hij is namelijk niet als zijn vader een vriend van de HERE. We lezen dat Joachaz “deed wat slecht is in de ogen van de HERE, precies zoals zijn voorouders.” 2 Kon 23:32
Dus ergens in de drie maanden dat Joachaz koning is, loopt Jeremia naar de tempel. Hij gaat bij de poort staan. Bij de ingang waar iedereen doorheen moet om binnen te komen. Je kunt Jeremia niet missen. Alles wijst er op dat het om een bijzondere dag in de tempel in Jeruzalem gaat. Een dag waarbij van heinde en ver mensen naar het huis van de HERE komen. Te vergelijken met bijvoorbeeld een belijdenisdienst waarbij de kerk heel erg vol zit. In die dienst gaatJjeremia op de preekstoel staan. Je kunt hem niet missen.
Als het zo druk is, neemt Jeremia vanaf de tempelpoort het woord. De HERE heeft door Jeremia iets heel belangrijks aan Zijn volk te vertellen. Iets dat hun leven echt raakt of ze het nu willen toegeven of niet.
Laten we er samen maar eens naar kijken. Jeremia spreekt het volk in de tempel, in de kerk aan als mensen die de HERE willen vereren. Het zijn geen mensen die hier komen om er een rommeltje van de maken. Ze zijn hier niet gekomen als mensen die onverschillig zijn. Ze zijn gekomen om in de tempel God te vereren. Het is ook het volk dat Jeremia al vaak heeft horen spreken. Dat al vaak gehoord heeft hoe Jeremia in Gods naam tot een ander leven oproept. Een leven waarin juist in het praktische van elke dag dat leven met de HERE, in diepe eerbied voor Hem, vorm krijgt. Ze hebben Jeremia ook al heel indringend horen zeggen dat Gods straf en oordeel over hen komt omdat juist dit in hun leven ontbreekt. Dat zij als ze zo verder gaan ook in ballingschap zullen gaan.
Je ziet dat die boodschap maar dan met hoop, met uitzicht nu weer aan het volk gebracht wordt. Kijk maar mee in vers 3: “Dit zegt de HEER van de hemelse machten, de God van Israel: Beter je leven, dan mogen jullie in dit land blijven wonen.”
Je ziet hier weer hoe de HERE in liefde tot Zijn volk komt. Hoe die oproep tot bekering juist uit Zijn warme hart komt. Hij wil niets liever dan dat het volk naar Hem luistert en in liefdevolle gehoorzaamheid aan Zijn stem gaat leven. Dan komt er geen ballingschap.
De HERE laat door Jeremia ook zien waar het probleem nu echt zit. Ze gaan naar de kerk, ze gaan er heen om God te vereren, ze zien zichzelf als het verloste volk van God en toch is hun gewone leven niet een leven dicht bij God en daarom volgens Zijn wil.
Waarom maken de Judeërs, de kerkgangers zich daar in het algemeen niet druk over? Omdat er een bepaalde leus, een bepaalde theologie onder hen en veel leiders van het volk populair is. Dat is wat ze aanspreekt. Dat wordt zo onder woorden gebracht: “Dit is de tempel van de HEER, De tempel van de HEER! De tempel van de HEER.”
Waarop loopt de oproep om je met je hart te bekeren onder het volk stuk? Wat is het dat het volk weghoudt van een echt zelfbeproeving in het licht van Gods Woord en Zijn liefde?
Dat is dat ze niet echt op de HERE vertrouwen maar op dingen van zichzelf.
Het volk wuift de woorden van Jeremia weg. Dat kunnen niet de echte woorden van God zijn want de tempel staat in Jeruzalem. Daar woont de HERE. Daar zoeken wij Hem op en vereren we Hem dan kan het niet zo zijn dat God ons zal straffen. We hebben hier te maken met een fout geloof. Dat zou er ook bij ons zijn als we zeggen: “Wij zijn gedoopt, wij gaan naar de kerk en daar loven en prijzen wij God en dus zijn wij het verloste volk. Dus zit het met ons wel goed.
Ik zeg nu wel dat dit fout is maar is het dan niet belangrijk dat je gedoopt bent, dat je naar de kerk gaat, dat je daar de HERE wil vereren? Dat zijn heel belangrijke dingen, ze zijn zelfs onmisbaar als je kind van God wilt zijn. Maar als je niet verder dan dat komt zijn het halve waarheden. En een halve waarheid is echt een hele leugen. Als ik roep: ik ga naar de kerk, ik wil geloven, ik doe aan allerlei goede dingen mee en dus zit het met mij goed. Ik hoef verder niet na te denken over mijn dagelijkse leven dan geloven we in een leugen. Dan vertrouwen we op onszelf en niet op de HERE!. Dan leven we niet echt met Christus als onze Verlosser en Heer. Dan kun je ook zeggen dat het er niet zo op aan komt om in je gewone leven je hele leven aan de wil van God, zoals we die in de Bijbel lezen, te verbinden.
De HERE maakt nu ook duidelijk waar je dat in het leven van het volk ziet. Kijk maar eens mee naar de voorbeelden:
“Als jullie je leven werkelijk beteren, als jullie elkaar rechtvaardig behandelen”
Daar zat dus een belangrijk punt. De mensen gingen naar de kerk maar in het gewone leven, in hun omgang met elkaar was wat de HERE rechtvaardig noemt niet de norm voor hun leven. Er werd onderling geroddeld, er werd gelogen, er werd gepest, er werd fraude gepleegd enz. Dat was niet zo erg want ze gingen naar de kerk, ze geloven in Christus en dan komt het toch wel goed. Dan kan Gods oordeel toch niet over je leven komen?
Wat houdt dat rechtvaardig leven volgens Gods wil nog meer in: “vreemdelingen, wezen en weduwen niet onderdrukken”. Het gaat er om dat we vanuit het vereren van de HERE in Zijn huis er ook juist willen zijn voor de zwakken in de samenleving. Dat we voor ze in de gemeente en ook daarbuiten openstaan. Dat we juist voor ze opkomen als ze onrechtvaardig behandeld worden. De Christelijke kerk in de eerste eeuwen na Christus stond juist daarom bekend. Ook wij krijgen in onze eigen omgeving en als gemeente daarvoor nog meer kansen nu er minder zorg aan mensen vanuit de overheid gegeven wordt. Laten we juist bekend staan als mensen die graag anderen helpen. Dat dit alles met echt leven met de HERE te maken heeft lezen we o.a. ook in Jak 1: “Voor God, de Vader, is alleen dit reine, zuivere godsdienst: weduwen en wezen bijstaan in hun nood, en je in acht nemen voor de wereld en onberispelijk blijven.” Vs 27.
Een niet wereldse leven wordt in onze tekst ook nog zo omschreven: “in dit land geen onschuldig bloed vergieten en niet achter andere goden aanlopen”.
Het volk ging dus naar de kerk maar toch werden als het goed uitkwam anderen in het land dood gemaak. Denk in onze tijd eens aan de duizenden kinderen die ook in ons land geaborteerd worden of ouderen en zieke mensen die kunstmatig uit het leven worden gezet. Die andere goden zijn er ook. Niet zozeer in beelden maar wel in geld, genot, entertainment, eigen verlangens, eigen bevrediging in seksuele gevoelens enz.
De HERE zegt tegen ons: Kijk eens naar jezelf. Leef jij echt met Christus als de Verlosser van je zonden en volg jij Hem echt in je hele leven. Heeft Hij de beslissende betekenis in de hele inrichting en denkrichting van je leven. Natuurlijk schiet je daarin tekort en daarom hebben we elke dag vergeving nodig. Die wil de HERE om Christus ook graag geven. Maar de vraag is of dit de richting van je hart en leven is. Wie zo als verlost kind van God leeft is op weg naar het hemels vaderland. Dat is niet zo als geloven eigenlijk los staat van ons gewone leven. Dan kun je zeggen te geloven maar dan gaat daar geen reddende kracht vanuit.
Als je in je leven van elke dag een leven los van Christus leeft dan heb je echt bekering nodig. Dan is de HERE heel scherp en ontdekkend.
Dan zegt Hij: Hoe durf je eigenlijk nog in Mijn huis te komen. Als je tegen Mijn wil in leeft in het gewone leven en je komt naar de tempel of naar de kerk en je wilt daar niets aan doen dan maak je van Mijn huis een rovershol. Deze woorden laten ook zien wat de Here Jezus daarmee bedoeld als Hij dezelfde woorden in de tempel uitspreekt. Matt 21:13
De Heilige Geest zegt: zo roepen jullie nog meer Gods oordeel over jullie leven uit. Dat kan het vereren van Mij in de tempel, in de kerk niet veranderen. Dat kan alleen veranderen als je je aan Christus toevertrouwt en vanuit Zijn onverdiende liefde elke dag wil leven in echte liefde voor je naaste.
De HERE maakt duidelijk dat leven als door Christus verlost mens niet kan zonder een leven waarin we heilig voor de HERE willen leven. Heel kort gezegd: Rechtvaardig door Christus kan niet zonder heilig willen leven door de Geest. De HERE benadrukt dat in onze tekst nog een keer door een voorbeeld uit de geschiedenis. We letten daarop in de tweede plaats.
2. De HERE wijst op een waarschuwend voorbeeld in de geschiedenis.
De HERE zegt: Ga eens naar Silo. Ga daar eens kijken! Jullie weten vanuit de geschiedenis en vanuit de Bijbel heel goed dat daar Mijn heiligdom stond. De tabernakel. Als je er nu gaat kijken is die tabernakel er niet meer. Helemaal verdwenen. Weten jullie wat daarvan de oorzaak is? Dat is niet omdat de ark naar de tempel in Jeruzalem verhuisd is. De reden daarvan is dat Ik jullie zo vaak heb laten horen: verander, verbeter jullie leven, leef met Mij als jullie God in alle dingen van jullie leven. Maar jullie hebben dat niet gedaan. Hoe Ik ook met liefde naar jullie ben toegekomen.
De HERE maakt dan duidelijk dat ze niet op de tempel moeten vertrouwen want als ze zo verder gaan, gaat deze tempel er ook aan. De tempel zelf is niet de garantie dat het goed zit met het volk. Zo is het in onze tijd ook. Wij kunnen niet op de kerk vertrouwen waar we misschien al heel lang bij horen. Wij kunnen niet vertrouwen op onze bekering, op ons goede gevoel in bepaalde diensten.
De HERE zegt ons vol liefde dat ons vertrouwen op Hem moet zijn. Dat ons vertrouwen op Christus als onze Redder moet zijn. Dat het nodig is dat we vanuit dat vertrouwen Christus alle dagen in alle dingen als onze Heer willen volgen. Ook in de omgang met de mensen om ons heen.
Kerken die in Nederland gesloten worden zijn voor ons vandaag duidelijk voorbeelden dat de HERE niet aan bepaalde gebouwen en gemeenten vastzit. Het gaat er om dat er bij ons dat levende geloof, die echt band van liefde met Christus is. Die band wil de HERE jou en mij geven. Dat heeft Christus verdiend.
Misschien denk je nu bij jezelf wel: Dominee, dat was allemaal Oude Testament, dat was allemaal vroeger. Zo is het nu niet meer. Als je dat denkt vraag ik je om na deze dienst eens de brieven die Christus zelf aan de 7 gemeente in Asia schrijft te lezen. Je vindt ze in Openbaring 2,3. Dan lees je o.a. in de brief aan de gemeente te Efeze waar de echte liefde voor de Here er niet meer is dit: “Bedenk van welke hoogte u gevallen bent. Breek met het leven dat u nu leidt en doe weer als vroeger. Anders kom ik naar u toe en neem Ik, als u geen berouw toont uw lampenstandaard van zijn plaats.” 2:5
Eeuwen later vinden we in Efeze geen christelijke kerk meer. Een waarschuwend voorbeeld.
Als je deze dingen hoort, zie en hoor je het bewogen hart van God. Leef heel dicht bij hem. Elke dag. Dan geeft Hij moed ook in deze tijd. Dan alleen gaat het goed met de gemeente van Dronten Noord in het Nederland van 2014. Dan breekt het blijde en dankbare leven met Christus echt in je leven door.
AMEN
ORDE VAN DIENST
Votum
Vrede/Zegengroet
Psalm 145;1,2
Lezing van Gods wet
Psalm 111:5,6
Schriftlezing: Jeremia 9
Gebed
Gezang 140
Tekst: Jeremia 9:22,23
Verkondiging van het evangelie
Psalm 119: 47,49,51
Dankgebed
Collecte
Gez 165
Zegen
Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
We leven in de wereld van 2014. In Nederland. We leven niet ergens in een reservaat waar we ons kunnen afsluiten van de rest. Dat stelt ons voor de vraag hoe we als gemeente en ook persoonlijk in deze wereld staan.
Vormen wij een groep op onszelf? Een groep die alleen naar elkaar kijkt en blind is voor de mensen die om ons heen leven. Blind er voor hoe de mensen bij ons in de samenleving voelen, beleven, denken en doen. Dat lijkt misschien wel heel veilig maar toch is dat voor een christen niet de goede houding. De wereld, Gods wereld is groter dan onze eigen groep, dan onze eigen gemeente. Als we alleen voor elkaar zouden leven, zouden we het licht van Christus als onze Redder en Heer alleen naar elkaar laten schijnen en niet de wereld in. Dat maakt al duidelijk dat dit niet de goede houding voor ons kan zijn. Zeker niet in een omgeving waar we in vrijheid als kinderen van God leven.
Een andere houding is dat we midden in het leven staan. Dat we overal aan meedoen. Dat het meedoen met anderen voor ons eigenlijk het belangrijkste wordt. Als het om je geloof gaat, is dat voor jou iets voor achter de voordeur van je huis en voor achter de deur van de kerk. In het leven buiten huis straal je het leven met en als volgeling met Christus niet uit. Voor dat leven gelden andere normen en waarden dan thuis en in de kerk. Ook daarvan is duidelijk dat dit niet de houding en het leven is dat de HERE graag van Zijn volk op aarde ziet. Christus zegt dat we niet van de wereld zijn maar wel in de wereld leven en juist in die wereld de lamp moeten en kunnen zijn die Zijn licht uitstralen.
Dat brengt ons bij de houding waar we juist samen als gemeente van de Here Jezus aan hebben te werken. Dat is dat je midden in deze wereld, in onze samenleving staat. Als betrokken mensen. Als mensen die de mensen van nu willen kennen en met ze willen leven. Om midden in de samenleving te staan met de ogen van het geloof. Met een hart dat met Christus verbonden is en daarom Gods beeld aan elkaar en aan de mensen om ons heen wil laten zien. Het geheim om zo in het leven te staan, is dat je de HERE kent. Dat je met Christus leeft en dat niet losmaakt van je leven hier en nu. Dat Christus liefde in je leeft en wij daarom vanuit Zijn liefde dit naar elkaar en anderen om ons heen uitstralen. Juist omdat je hoog opgeeft van de HERE. In Hem roem je, bij Hem vind je waar je echt blij en dankbaar voor bent. Bij Christus vind je wat je nergens anders kunt vinden. Een wonder dat Christus alles gekost heeft en jou alles oplevert. Laten we hiernaar kijken als ik jullie het evangelie van Christus onder het volgende thema verkondig:
WIE ROEMT, ROEME IN DE HERE!
1. Dat leert klagen
2. Dat leert bescheidenheid
3. Dat geeft blijdschap
1. Dit leert klagen
We gaan nu eerst terug naar de tijd van Jeremia. We hebben al eerder gezien dat het geestelijk gezien een slechte tijd was. Een van de kenmerken van de samenleving was toen dat er veel wantrouwen en onveiligheid was. Juist onder het volk van God. Juist in de gemeente van de levende God. Als je de eerste 11 verzen van ons hoofdstuk doorleest zie je dat steeds weer. Er wordt geroddeld, mensen in de kerk bedriegen elkaar, ze praten slecht over elkaar zodat er wantrouwen ontstaat. De mensen die daar het beste in zijn krijgen grote invloed. Zelfs tussen vrienden, tussen broers komt er spanning omdat er lasterpraatjes rondgestrooid worden. Daarbij komt dat de een belangrijker als de ander wil zijn en zo er onderdrukking komt. Vaak gebeurt dit onder heel vriendelijke woorden. Mensen in die tijd doen heel vriendelijk met elkaar maar als de ander weg is, komen de scherpe woorden die als messen in de rug van de ander worden gestoken.
De HERE zegt dan dat het zo niet kan blijven. Hij zal komen met Zijn straf. Dat is geen straf die de HERE niets doet. Het is een straf waarbij Zijn hart bewogen is. Waarbij Hij klaagt. Kijk maar in vers 9: “Ik weeklaag om de bergen, om de weidegronden hef ik Mijn klaaglied aan.” Deze klacht vol van verdriet is niet iets wat je niet zou kunnen plaatsen. Wie vanuit de echte kennis naar de omstandigheden kijkt die leert om dit klagen, deze klacht van Hem te begrijpen. Daarop wijst de Heilige Geest in vers 11: “Wie inzicht heeft, moet dit doorgronden, wie naar de HEER geluisterd heeft, moet het verkondigen.”
Dan lees je daarna dat Jeremia in de naam van de HERE het volk oproept om te klagen. Ze moeten klaagvrouwen roepen om te gaan klagen. Het is de tijd voor rouw, voor klaagvrouwen die de rouw en het verdriet laten horen. Deze oproep gaat zelfs zo ver dat we in vers 19 lezen: “Vrouwen, luister naar de woorden van de HEER, open je oren, hoor wat Hij zegt. Leer jullie dochters weeklagen”.
Ik kan me voorstellen dat je het maar erg vreemd vindt wat hier gebeurd. Waarom zegt de HERE deze dingen? Als je daar naar kijkt met menselijke wijsheid dan is het maar gekkigheid. Dan is dat allemaal maar deprimerend. Dan moet je dat allemaal snel vergeten en over gaan tot de orde van de dag.
Maar als je er naar kijkt vanuit de wijsheid die bij de HERE vandaan komt liggen deze dingen heel anders. Want waar vind je nu het begin van de echte wijsheid? Waar vind je de wijsheid waardoor je een eerlijk, een waar beeld van de werkelijkheid krijgt?
Het antwoord daarop vind je o.a. in Psalm 111:10: “Het begin van wijsheid is ontzag voor de HEER, wie leeft naar Zijn wet, getuigt van goed inzicht. Zijn roem houdt stand, voor altijd.” Op een prachtige manier lezen we het zo in Spreuken 9:10: “Wijsheid begint met ontzag voor de HEER, inzicht is vertrouwdheid met de Heilige.” Zie bijv ook Spr 1:7.
Wat heeft dat nu met klagen te maken?
Dan zie je waarover we hebben te klagen in het leven. Dan zie je ook dat je niet aan alles voorbij moet leven. Als je dat doet dan kom je tot een uiterlijk geloven en we hebben in de weken hiervoor gezien dat Gods oordeel daarover gaat. We hebben ook gezien dat je het dan nooit volhoudt in onze samenleving om echt moed te houden en gelovig te blijven leven.
Wat valt je op als je niet aan alles voorbij leeft? Dan ga je de pijn voelen, dan ga je het verdriet voelen over een dagelijks leven waarbij tegen de wil van de HERE wordt ingeleefd. Dat ga je dan zien en voelen in de wereld van 2014. Vandaag en morgen in ons eigen land.
Toch wil ik nu niet beginnen bij onze omgeving. Om onszelf niet boven andere verheffen. Ik begin nu kort bij onszelf, mij zelf ingesloten.
Als we klagen waarbij moeten we dan beginnen? Bij onszelf. Bij je eigen leven, je eigen hart. Je leest dat zo duidelijk, zo treffend in het boek Klaagliederen: “Wat klaagt een mens zolang hij nog leeft? Laat hij klagen over zijn zonden!” 3:39
Wie zo leeft en dan steeds weer bij de HERE om Christus werk vergeving zoekt, die ziet dan ook hoe het er in onze samenleving voorstaat. Dan zie je hoe in het Nederland van 2014 er heel weinig met de HERE en met Christus als de Koning van de koningen rekening gehouden wordt. Dan zie je om je heen hoe mensen zichzelf de belangrijkste vinden. Dat menselijke gedachten, normen en gevoelens de boventoon voeren. Dan raakt het je dat in Dronten er meer koopzondagen zijn afgesproken. Dat op die manier de ontheiliging van Gods rustdag verder gaat. Dan raakt het je als je mensen hoort vloeken alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Dan raakt het je als mensen God maar achterhaald vinden. Dan is er zoveel waarbij je in de samenleving ziet dat de HERE, dat de werkelijkheid niet erkend wordt. Dan raakt het je als je mensen zo ziet toeleven naar het oordeel van God. Dan ga je daarover klagen. Je brengt je klacht bij de HERE. Dan ken je het verdriet om de zonden in je eigen leven maar ook om dat van ons land en volk in je hart. Dan ben je juist bewogen met mensen die Gods wijsheid niet zoeken. Dan ben je erom bewogen dat de Christus die alle eer meer dan verdiend die nu niet krijgt. Daarom wil je op alle terreinen van het leven juist in liefde voor Christus opkomen. Zijn naam opheffen.
Dan ga je ook bewogen in op de vraag van een kind dat zegt: Vader, moeder waarom gaan zoveel mensen in onze straat niet naar de kerk? Dan zeg je eerlijk en bewogen: omdat veel mensen niet van de HERE houden. Dat vind ik heel erg. Wij moeten de mensen maar laten zien hoe goed het is om van de HERE te houden. Wie zo klaagt, kent in blijdschap de HERE en is daarom bescheiden. We zien dat in de tweede plaats.
2. Dat leert bescheidenheid.
Ik had boven het tweede punt ook kunnen zeggen dat leert dankbaarheid. We zien zo wel waarom. Je staat in het leven. Je ziet het werk van God. Je hebt leren zien dat het leven zin heeft, dat je leven toekomst heeft, dat je verstand gekregen hebt. Hoe kom je daaraan? Waar heb je dat aan te danken? Aan jouw goede verstand, aan jouw ijzersterke gezondheid, aan jouw prestaties. Aan jouw geld dat we hier in Nederland eigenlijk veel hebben?
Laten we er goed op letten dat we gauw die kant op geduwd worden in onze samenleving. Het lijkt er op dat in onze samenleving al meer de mensen omhoog geheven worden die excellent zijn. Mensen die in de sport of in de wereld van het entertainment tot grote prestaties komen die zijn het. Een tweede of derde plaats bij kampioenschappen telt niet echt. je moet nummer een zijn. De knappe koppen op school dat zijn de mensen die echt tellen. Die zijn belangrijk om als school goed te scoren. Die zijn de toekomst van ons land. Je bent wat als je boven andere uitstijgt. Je moet vooral op jezelf vertrouwen en zorgen dat je boven anderen uitstijgt. Wie niet zover komt en gewoon met eigen gaven dienstbaar aan de HERE en zijn naaste is, is niet zo belangrijk.
In zo’n wereld komt de Heilige Geest ons heel iets anders vertellen. Iets dat bescheiden maakt maar je ook zo geweldig dankbaar maakt als je ziet wat dat betekent.
Je hebt veel verstand. Je hebt een heel hoog IQ. Mensen kijken tegen je op. Je bent misschien in de wetenschappelijke wereld wel een gevierde man of vrouw. Maar je kent de HERE niet, je leeft niet in liefde met Christus als je Verlosser. Dan kun je nog zo slim zijn maar dan ben je niet wijs. Dan zie je niet de werkelijkheid. Als je alleen veel kennis hebt maar het niet in dienst van de HERE en je naaste staat geldt wat we in 1 Kor 8 lezen dat de kennis opgeblazen of verwaand maakt.
Wanneer ben je echt wijs? Als je de Here Jezus die aan het kruis gestorven is kent als de Redder van je zonden en als de Heer van je leven. Als je hem kent als de Hoogste Leraar van je leven! Dan hoor ik dat kleine kind van 5 jaar zingen met een blij gezicht: “Ik stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God” of “God heb ik lief, want die getrouwe HEER. Hoort naar mijn stem, mijn smekingen, mijn klagen.”
Dan zie ik voor me dat deze kinderen veel wijzer zijn de de topwetenschappelijke Richard Dawkins die met de evolutietheorie verdedigd dat er geen God is. Dan zie ik dat geweldige voor me wat ik lees in Psalm 8: “U die aan de hemel uw luister toont – met de stemmen van kinderen en zuigelingen bouwt u een macht op tegen uw vijanden om hun wraak en verzet te breken.” Wie in eenvoudige wijsheid de HERE ziet en van Hem leert is wijs.
Moet ik sterk zijn om me te handhaven. Moet ik macht uit oefenen in deze wereld om toekomst te hebben. Zo leefden velen in de tijd van Jeremia en zo leven velen in onze tijd. Je moet het zelf in de hand houden en invloed hebben. Je moet zelf je eigen agenda in de hand hebben om toekomst te hebben. We moeten het zelf volgens onze plannen kunnen maken. De HERE die alle macht in hemel en op aarde heeft zegt: vergeet het maar! Zelfs de persoon die de grootste macht heeft, kan dat niet vasthouden. Bij het sterven ben je dat allemaal voor altijd kwijt. Dat is niet anders met geld en bezit. Je kunt zoveel hebben. Je kunt geleefd hebben voor je geld. Je kunt er voor geleefd hebben om als je met pensioen gaat er heerlijk van te kunnen leven. Dan kan er ineens een ziekte zijn waardoor dat niet meer kan. Als het sterven komt, kun je het niet meenemen. Dan heb je er niets meer aan. Als je dan voor je geld geleefd heb en voor Christus komt te staan helpt dat je niets. Dan ga je Gods Koninkrijk niet binnen.
In Jeremia’s tijd werd het leven van de meeste mensen onder het verbondsvolk beheerst door eigen wijsheid, door zoveel mogelijk invloed en macht, door leven voor geld en bezit. De HERE zegt: dat loopt alleen maar uit op eeuwige ellende. Wees bescheiden. Vertrouw niet op jezelf. Vertrouw op Mij, de HERE. Zoek Mijn wijsheid, Mijn kracht. Zoek je rijkdom in Christus. Zoek je leven buiten jouzelf. Dan willen we samen leren van de HERE. Dat maakt rijk. Dat maakt blij. We zien die blijdschap in het laatste punt.
3. Dat maakt blij
Als kind van God bescheiden zijn, het niet van jezelf verwachten. Maakt dat het leven niet saai en toch wel somber? Je klaagt over de zonden in je leven, je hebt verdriet over wat je om je heen ziet gebeuren. Toch kun je de meest blijde persoon in de wereld zijn. Als je namelijk de HERE kent!! Wie de HERE kent die raakt niet over Hem uitgepraat. Hij is echt de meest geweldige die je kent. Als je verliefd bent heb je de kans dat je de eerste tijd denkt dat die ander geen fouten heeft. Die ander is zo geweldig! Later zie je ook als je van de ander zielsveel houdt dat dit niet zo is. Maar met de HERE is het anders! Ik kan nooit teveel Hem loven en prijzen. Ik kan Hem nooit teveel roemen. Hij is groter, beter, mooier als ik het ooit maar kan zeggen. Zijn liefde en trouw en rechtvaardigheid zijn groter dan ik het nu kan voelen en uitspreken. Daar mankeert niets aan. Die Zijn Goddelijk groot en goed.
Dat die God naar ons omziet. Naar ons mensen die moeten klagen over onze zonden is een wonder om aanbiddelijk stil van te worden en dan uitbundig te juichen. Dan vind ik mezelf niet meer belangrijk, dan heb ik geleerd om niet meer mijzelf te willen redden. Dan heb ik geleerd om niet meer mij eigen normen te willen volgen. Dan leren we om ons leven bij Christus als onze Verlosser en als onze Heer te zoeken. Door de Geest geleerd te willen worden. Dan leggen we eigen wijsheid af. Dan klagen we over een leven tegen Gods goede wil in. Dan staan we in de wereld om Christus te laten zien en aan te bevelen in onze samenleving.
Wie zo zijn of haar hart heeft laten besnijden. Wie zo als arme zondaar zijn of haar leven bij de rijke Christus gevonden heeft en elke dag weer vindt die leeft! Dan tintel je van vreugde als we nu afsluiten met deze geweldige woorden uit 1 Kor 1: “Maar wat in de ogen van de wereld dwaas is, heeft God uitgekozen om de wijzen te beschamen; wat in de ogen van de wereld zwak is, heeft God uitgekozen om de sterken te beschamen; wat in de ogen van de wereld onbeduidend is en wordt veracht, wat niets is, heeft God uitgekozen om wat wél iets is teniet te doen. Zo kan geen mens zich tegenover God op iets beroemen. Door hem bent u één met Christus Jezus, die dankzij God onze wijsheid is geworden. Door Christus worden wij rechtvaardig en heilig en door hem worden wij verlost, opdat het zal zijn zoals geschreven staat: ‘Wil iemand zich op iets beroemen, laat hij zich op de Heer beroemen.” Vs 27-31
Gericht op de HERE en vanuit Hem op elkaar worden we een blijde en dankbare gemeente van Christus!
AMEN