LITURGIE
Votum
Vrede/Zegengroet
Psalm 68: 2
Lezing van Gods wet
Psalm 4: 2,3
Gebed
Schriftlezing: Spreuken 15:1-15
Nehemia 8:6-13
Psalm 116: 1,2,3
Tekst: Spreuken 15: 13,15
Verkondiging van het evangelie
Psalm 34: 7,8
Dankgebed
Collecte
Gezang 22:5,6,7
Zegen
Broeders en zusters, gemeente van onze Here Jezus Christus.
Gezichten van mensen kunnen veel zeggen. Van een gezicht kan de blijdschap afstralen. Maar het kan ook gebeuren dat je gezichtsuitdrukking verdriet laat zien. Of in ieder geval laat zien dat je beslist niet opgewekt bent.
Bij de een kan de stemming heel sterk wisselen. De ene keer kom je heel vrolijk over. De andere keer ben je verdrietig en moeilijk te benaderen. Vaak zal de gezichtsuitdrukking iets weergeven van wat er in je hart speelt. Toch is de gezichtsuitdrukking niet altijd in overeenstemming met wat er in je hart leeft. Het kan gebeuren dat je jezelf oppept voor anderen. Dat je een vrolijk en opgewekte indruk wil maken. Dat je met de mensen om je heen meelacht terwijl je hart vol zorgen en verdriet zit. Over die werkelijkheid lezen we in Spreuken 14: "Ook bij het lachen zal het hart pijn lijden: het einde van zulke blijdschap is verdriet." (vers 13 HSV)
Deze situatie komt voor. Meer dan wij denken. Je wil je graag vrolijk en een meegaand opstellen. Je wilt de stemming voor anderen niet bederven. Het kan ook een manier zijn om je eigen verdriet, je eigen zwaarmoedige hart voor anderen te verbergen. Je wilt niet dat anderen daarover doorvragen. Het is bijvoorbeeld dat juist clowns vaak zelf depressieve mensen zijn.
Toch kan het ook anders. Vaak kun je van iemands gezicht wel degelijk iets af te lezen. Dat is de werkelijkheid zoals die in de verzen 13, 15 door de Geest genoemd wordt. Vanuit die verzen wordt ons in een wereld met ellende, met verdriet, met teleurstelling en tegenwerking de weg gewezen. Een weg gewezen die ook als het echt moeilijk in je leven is of als het in ieder geval zo voelt in je hart het leven nog tot een feest maakt. Geen hol feest. Geen luidruchtig feest met een gemaakte glimlach. Maar een feest waarin door tranen heen toch echte blijdschap te zien en te ervaren is. Dat feest is het leven met God.
Ik breng u de feestelijke boodschap van Jezus Christus onder dit thema:
LEVEN MET GOD IS EEN FEEST
1. en toch is er verdriet
2. maar de blijdschap wint.
1. ... en toch is er verdriet.
Over het verdriet spreekt het laatste deel van vers 13 en het eerste deel van vers 15:"maar door harteleed wordt de geest verslagen." en "Al de dagen van de ellendige zijn boos".
In vers 13 wordt over een verdrietig hart besproken. Waar moeten we dan aan denken? Het gaat er dan om dat er dingen gebeurd zijn of gezegd zijn die jou het leven moeilijk en zwaar maken. Het kan ook zijn dat je in omstandigheden leeft die jouw leven al tijden lang moeilijk maken. Er zijn ineens zorgen of ziekte. Het kan zijn dat de zorgen en de ziekte met de gevolgen er van niet ophouden. En er is geen echt uitzicht dat het beter zal worden. Dat doet pijn. Daar kun je nachten van wakker liggen. Dat kan je steeds weer door je hoofd spoken. Je kunt je maar niet losmaken van die moeite en dat verdriet. Het lijkt erop dat alles donker is in uw leven.
Dat kan je leven zelfs zo beïnvloeden dat ook mooie en goede dingen je weinig zeggen. Je niet meer blij kunnen maken. Als het zover is heb je vaak in weinig dingen meer zin. Heel je veerkracht en wilskracht lijkt gebroken. Waar leef je nog voor? Allerlei mooie dingen uit het verleden laten je nu alleen maar verder wegzakken. Alles is je te veel. Wat heeft het leven voor mij eigenlijk nog voor een zin!
Het zijn de moeite en het verdriet die jou getroffen hebben die je geestkracht gebroken hebben. Het is aan je te zien en te merken dat je een gebroken mens bent. Je kracht om verder te gaan lijkt ook in de ogen van andere mensen uitgeblust. Wat is het moeilijk om in die omstandigheden te leven. Niet alleen voor jezelf maar ook voor de mensen om je heen. Op allerlei manieren proberen ze je te helpen. Op allerlei proberen ze je weer moed in te spreken. Maar alles ketst af op jouw verslagenheid. Op jouw depressiviteit. In Spreuken 18 zegt de Heilige Geest hierover: "maar de neerslachtige geest, wie zal die opbeuren?" (vers 14)
Wie zich niet laat opbeuren zit zichzelf vaak in de weg. Zit zijn eigen gezondheid vaak in de weg. Ook de eigen lichamelijke gezondheid. Wat er binnen in je neerslachtige hart en gedachten speelt heeft invloed op je gezondheid. Ook op genezing van ziekte. Dat is is maar geen ontdekking van de laatste eeuw. Want de HERE zegt in Spreuken 17:22: "Een vrolijk hart bevordert de genezing, maar een verslagen geest doet het gebeente verdorren."
Juist dan lijkt alles donker. Lijkt het leven een stuk ellende. Een donkere tunnel waar geen eind aan komt. Dat is het ook wat vers 15 duidelijk maakt: "Alle dagen van een ellendige zijn slecht". HSV
Hoe kom je daar nu doorheen? Moet je dan altijd maar zo door het leven? Betekent een leven met de HERE op deze aarde dan eigenlijk niets? Jij die zo voelt en leeft jij hoeft zo niet levenslang te leven. Dan bedoel ik niet dat dus altijd de moeite en de zorgen verdwijnen. Toch is er in dat donker iets waaraan je je kunt vasthouden. Dat ook dan ondanks uitzicht geeft. Het is niet zo dat de HERE jouw moeite maar luchtig wegwuift. In jouw grote verslagenheid is het heel belangrijk dat je op de Here Jezus let. Dat je er op let hoe de Here Jezus er in Zijn leven op aarde eraan toe was. Wat was Hij er beroerd aan toe! Wat droop van zijn gezicht de ellende af. Hoe ik dat weet? Omdat je dat kunt lezen in Jesaja 53. Jezus uiterlijk sprak van de ellende die Hij doormaakte. We lezen daarover in Jesaja 52:14 en 53:3,4: "Zoals velen zich over u ontzet hebben – zozeer misvormd, niet meer menselijk was zijn verschijning, en niet meer als die der mensenkinderen zijn gestalte
–, …..Hij was veracht en van mensen verlaten, een man van smarten en vertrouwd met ziekte, ja, als iemand, voor wie men het gelaat verbergt; hij was veracht en wij hebben hem niet geacht.
Nochtans, onze ziekten heeft hij op zich genomen, en onze smarten gedragen; wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte.”
Jezus Christus is de man van DE smarten, van DE ellende geweest. Jij kunt het zwaar hebben in jouw leven. Je kunt denken: deze mensen moeten ook alles meemaken. Wat kan het moeilijk zijn of worden. Maar het blijft zo dat wij het nooit zo zwaar hebben of krijgen als de Here Jezus. Het is zelfs zo dat als wij nog meer ellende in uw leven meemaken als kind van God het voor ons duidelijk wordt dat de Here Jezus het nog zwaarder heeft gehad dan we al dachten. Want de ellende die wij nu weer meemaken is ook op Jezus schouders neergekomen. Hoe meer ellende je ziet hoe meer je ziet van het onvergelijkelijke lijden van de Here Jezus. We hebben namelijk net nog gehoord uit Jesaja 53: “Er staat dan ook in Jesaja 53:4: `` Nochtans, onze ziekten heeft hij op zich genomen, en onze smarten gedragen; wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte.”
Wanneer diepe ellende je leven treft, wanneer het verdriet van je gezicht af te lezen is, wil Christus bij je zijn. Dan zegt Hij: Kom met dat leven vol moeiten en verdriet bij Mij. Ik wil het ergste van jouw overnemen. Ik wil het grootste venijn van die ellende op mijn schouders nemen en van jouw schouders nemen. Ik wil de uitzichtloosheid, ik wil het voor altijd verpletterende van die ellende op Mij nemen. Wie zo in en met zijn of haar ellende naar Christus toegaat geeft Hij uitzicht in het verdriet. Dan is de moeite, dan is het verdriet er nog wel maar dan is dat niet meer het een en het al. Wie Christus heeft leren kennen en volgen als zijn of haar Verlosser hoeft geen slaaf meer te zijn van verdriet en ellende. Dan hoor je de woorden van Christus die voor jou en jouw ellende aan het kruis geleden heeft zeggen: “Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven; neemt mijn juk op u en leert van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart, en gij zult rust vinden voor uw zielen; want mijn juk is zacht en mijn last is licht.” Matt 11:28-30
Dit komt op een bijzondere manier uit in wat we in Nehemia 8 gelezen hebben.
Het uit ballingschap teruggekeerde volk is bij elkaar gekomen. Op een dag in de zevende maand leest Ezra delen voor uit de eerste 5 boeken van de Bijbel. Mensen die daarvoor aangewezen zijn lezen voor uit Gods Woord. Wat voorgelezen en uitgelegd is, maakt diepe indruk op het volk. Zij zien bij zichzelf zoveel overtreding van Gods goede geboden. Ze beseffen dat het er met hen niet goed voorstaat. Dat ze de straf waar de HERE me dreigt heel echt verdiend hebben. Is er voor hen nog wel uitzicht. Is er voor hen wel een ander uitzicht dan verdriet en ellende?! Velen beginnen op die dag dan ook te huilen. Het is daar een kerkdienst waar het verdriet over de zonden en het bang zijn voor Gods oordeel te horen en te zien is. Dan is er het gevaar dat we in dat verdriet en die angst blijven hangen. Dat ons hart zo verslagen wordt dat we moedeloos worden. Dat je gaat zeggen: ik ben zo zondig voor mij is er geen vergeving. Voor mij kan er niets anders zijn dan Gods oordeel. Als het er zo met jou voor staat moet u er eens goed op letten wat Nehemia, Ezra en de Levieten tegen dat bedroefde en bange volk zeggen: " En Nehemia – dat is de stadhouder – met de priester-schriftgeleerde Ezra en de Levieten, die het volk onderricht gaven, zeiden tot het gehele volk: Deze dag is voor de Here, uw God, heilig; bedrijft geen rouw en weent niet. Want het gehele volk weende, toen het de woorden der wet hoorde. Voorts zei hij tot hen: Gaat heen, eet lekkernijen en drinkt zoete dranken en zendt aan ieder voor wie niets bereid is, een deel, want deze dag is voor onze Here heilig: weest dus niet verdrietig, want de vreugde in de Here, die is uw toevlucht." (Neh 8: 10,11)
Wie bedroefd over zijn zonden tegenover de HERE is. Wie daarbij angst kent voor Gods oordeel mag met dat verslagen hart naar Christus. En dan mag je door Gods genade leren zien en ervaren dat in een gebroken en ellendige wereld het leven met de HERE een feest is. We zien in de tweede plaats dan ook:
2. maar de blijdschap wint.
Over de blijdschap spreekt onze tekst ook duidelijk: "Een vrolijk hart maakt een gezicht blij," en " maar voor de blijmoedige is het altijd feest."
Zoals verdriet en radeloosheid van gezichten af te lezen zijn zo is het ook met blijdschap. Het is aan mensen te zien wanneer ze blij zijn. Wat ze zich van binnen voelen, straalt het van het gezicht af. Die blijdschap kan dan heel aanstekelijk werken. Het gaat in onze tekst maar niet om wat lol hebben met elkaar. Juist dan kan het zo zijn dat je achter die lol, achter die grappen een diep gewond, een diepbedroefd hart verbergt. Nee, het gaat hier om een hart dat goed gericht is. Dat op God, op Christus gericht is. Dat gericht is op de vreugde in de HERE. Op de genade die dankbaar en blij maakt.
Wanneer je in je leven met Christus leeft, kan de blijdschap die dat met zich meebrengt niet verborgen blijven. Dat wil nog niet zeggen dat het bij iedereen op dezelfde manier naar voren hoeft te komen. De een is van zichzelf meer ingetogen dan de ander. Het gezicht van de een spreekt meer dan dat van de ander. Maar toch komt het naar buiten. In de manier waarop je praat met de mensen om je heen. Het komt naar buiten door de manier waarop je mensen benadert. Dan vind je het niet vreemd wanneer mensen zichtbaar vol blijdschap psalmen en gezangen zingen in de kerk of thuis of in de auto. Dan vind je het niet vreemd wanneer mensen zichtbaar blij aan het Avondmaal zitten. Want wat is het een feest om Avondmaal te vieren. Juist vanuit het kennen van je zonden en dan ook het kennen van Gods genade in Christus.
De blijdschap van een kind van God is geen holle, vluchtige blijdschap. Hoe meer je meemaakt in je leven hoe meer het een diepe blijdschap wordt. Een blijdschap die zich vasthecht in je hart. Wat is het goed wanneer de Heilige Geest zo in je hart werkt. Die blijdschap kan zich zelfs uiten wanneer tranen van verdriet over iemands gezicht lopen. Die blijdschap kan zich zelfs uiten wanneer heel moeilijke dingen ons leven treffen. Zo zegt de Geest door Jakobus:
"Houdt het voor enkel vreugde, mijn broeders, wanneer gij in velerlei verzoekingen valt, want u weet, dat de beproefdheid van uw geloof volharding uitwerkt. Maar die volharding moet volkomen doorwerken, zodat gij volkomen en onberispelijk zijt en in niets te kort schiet." (1:2-4)
Het kan je allemaal tegen zitten, je kunt getroffen worden door een heel erge ziekte, je kunt getroffen worden door het sterven van een geliefde. Wat kan dat allemaal een verdriet betekenen! Dat mogen we ook niet makkelijk wegpraten. Maar juist dan merk en besef je in het geloof dat de HERE bij je is. Dat Hij onverdiend ook dan je Helper wil zijn. Een betere helper is er niet. Dan besef je hoe afhankelijk je van de HERE bent. In die zin is verdriet beter dan lege lol. Dat is het wat bedoeld wordt wanneer we in het boek Prediker lezen: "Het is beter te gaan naar een huis van rouw dan te gaan naar een huis van feestgelag; want dat is het einde van ieder mens en de levende neme het ter harte. 3Verdriet is beter dan lachen, want bij een treurig gelaat is het met het hart goed gesteld.” (7:2,3)
Het verdriet is beter dan lege lol wanneer we in dat verdriet met Christus verbonden zijn. Wanneer we tot Hem vluchten als het houvast en de diepe vreugde van ons leven. Dan kunnen we in ons verdriet getuigen van Gods hulp. Van Zijn liefde en zorg die Hij ook dan geeft aan mij verloren en schuldige zondaar. Om het werk van Christus alleen. Dan is je hart goed gericht.
Broeders en zusters, jongelui ga steeds weer naar de HERE toe. In alles wat je meemaakt in je leven. Bid steeds weer om die diepe blijdschap van het geloof. Dan blijft er uitzicht. Dan kan het nog zo donker worden in je leven maar dan blijft er een feest over. Een feest dat niemand en niets je kan afnemen. Het feest dat je leeft met de HERE.
Het feest dat de HERE jou heeft opgezocht. Het feest dat Jezus Christus je Verlosser is. Het feest dat de HERE je eens zeker uit alle ellende zal weghalen en bij Hem aan de feesttafel zal zetten. Dan is het eeuwig feest. Een , nee het feest dat Vader mij uit onverdiende liefde geeft. Wat is leven met die God een feest! Laat dat feest u niet afnemen. Kom tot dat feest ook wanneer je tot nu toe nog zonder Christus leeft.
AMEN